Паёмҳои сари нагуни Муборак
(15.02.2011)
Башар шефтаи пирӯзу пирӯзист ва шикасту шикастхурдаро хор медорад. Шикасти Ҳуснӣ Муборак дар баробари хашму муқовимати мардуми Миср ҳатто ононеро, ки шояд то ҳамин чанд рӯз пеш ҳам ба сарсахтии раҳбари куҳнакори Миср имон доштанд, аз ӯ дилсард ва аз пирӯзии мардум гӯё хурсанд кард.
Ҳатто бонкҳои Суис, ки то охирин лаҳзаи зимомдории Ҳуснӣ Муборак дар Миср фармонбардорона умури бонкиашро анҷом медоданд, ба маҳзи шикасти ӯ ҳисобҳояшро масдуд карданд ва аз дигар бонкҳои ғарбӣ ҳам тақозо шуд, ки дастрасии Муборак ба даҳҳо милёрд дулор дороиашро маҳдуд ва масдуд кунанд; даҳҳо милёрд дулоре, ки аз даҳони мардуми бенавои Миср зада ва барои худашу хонаводааш пасандоз карда буд.
620 милюн дулори раҳбарони сарнагуншудаи Тунис ҳам ба ҳамин шева дар Бонки Суис (Швейтсария) масдуд шуд. Аммо ҷолиб ин ҷост, ки танҳо пас аз шунидани хабари суқути раҳбар бонкҳо бо раҳбарони пешин номеҳрубон мешаванд, ҳарчанд фасоди молии он мустабиддон барои ҷомеъаи байнулмилалӣ пештар собит шуда буд. Аз дил биравад, ҳар он ки аз дида бирафт...
Аммо ҷолибтар ин ки шикасти Муборак ва поёни ҳукумати номубораки ӯ давлатҳои мутаъаллиқ ба урдугоҳҳои сиёсии мутафовиту мутазодро гӯё хурсанд кардааст. Ҳам Кохи Сафеди Омрико ва ҳам Теҳрон паёмҳои дуруду шодбошу ситоиш ба мардуми Миср фиристодаанд; дар ҳоле ки ҳам Вошингтуну ҳам Теҳрон сидқан нигарони ин рӯйдоданд. Омрико нигарони аз даст додани паймони сулҳи Мисру Исроил аст, ки 32 сол пеш имзо шуда буд. Теҳрон ҳам нигарони такрори рӯйдодҳои майдони Озодии Қоҳира дар майдони Озодии худаш аст. Аммо ҳар ду бо умеди ба даст овардани ҳимояти давлати ояндаи Миср чанд рӯзест, ки бо ҷидду ҷаҳди тамом дар ҳоли тамҷид аз истиқомати мардуми Миср ҳастанд.
Аз оғози тазоҳуроти мардум алайҳи Муборак то поёни он давлатмардони Эрон талош карданд, ки муътаризони мисриро ба “роҳи рост”, ба сӯи як инқилоби исломии дигар ҳидоят кунанд. Ҳам Маҳмуди Аҳмадинажод ва ҳам ҳатто Алии Хоманаӣ ба забонҳои форсию арабӣ хостанд ин паёмро ба муътаризон дар Қоҳираву Искандария бирасонанд. Дар айни ҳол, мақомоти Ҷумҳурии Исломӣ кишварҳои ғарбиро ба талош барои мудохила дар авзоъи Миср муттаҳам мекарданд ва саъй ҳам намекарданд, ки мудохилаи ошкори худро ба гунае тавҷеҳ кунанд. Посухи муътаризони мисрӣ, албатта, мушти обдоре буд ба даҳони Аҳмадинажод ва Хоманаӣ. Дар суханрониҳои майдони Озодии Қоҳира ин даъватҳои масъулони Ҷумҳурии Исломии Эрон ба сухра кашида шуд ва муътаризони мисрӣ бо ҳимоят аз Ҷунбиши Сабзи Эрон аз Теҳрон тақозо карданд, ки ба ҷои панду андарзи мисриҳо ба садои мардуми муътаризи худаш гӯш фаро диҳад.
Инқилоби Миср ҳам дуруст ба монанди инқилоби исломии Эрон рӯзи 22 баҳман ба самар расид. Аммо инқилобе шуд аз матоъе дигар. Инқилобе фаромазҳабӣ ва миллӣ, ки муборизонаш ба тамоми ақшор ва мазҳабҳои роиҷ дар ҷомеъаи Миср таъаллуқ доранд. Албатта, ҳоло бояд мунтазир монду дид, ки то куҷо хостаҳои мардум бароварда хоҳад шуд. Вале он чи мусаллам аст, сархурдагии Ҷумҳурии Исломӣ аз беэътиноии муътаризони мисрӣ ба хостаҳояш аст.
Се рӯз пас аз пирӯзии майдони Озодии Қоҳира бар 30 сол истибдоди Ҳуснӣ Муборак Ҷунбиши Сабзи Эрон ба нишони ҳимоят аз мардуми пирӯзи Тунису Миср ба хиёбонҳо рехт. Боризтарин паёми тазоҳуроти ҳазороннафараи чандин шаҳри Эрон дар рӯзи 25 баҳманмоҳ (14 феврие) зинда будани Ҷунбиши Сабз алорағми саркӯбҳои дадманишонаи мақомоти Теҳрон буд. Хушунате, ки Ҷумҳурии Исломӣ алайҳи мухолифонаш тайи ду соли гузашта анҷом додааст, бо хушунати давлати Муборак алайҳи муътаризони мисрӣ қобили муқоиса нест. Миср, ки муҳтоҷи ҳимояти бедареғи Ғарб аст, бо ҳудуди ду милёрд дулор кумаке, ки солона аз Омрико дарёфт мекунад, наметавонист бепарво ба латупори мардумаш бипардозад. Дар ҳоле ки давлати Эрон ба дур аз дағдағаи ҳимояти молию маънавии Ғарб ба осудагӣ ба озору шиканҷаи мухолифонаш нишастааст.
Дар Эрон ҳамон мақомоте, ки бо ҳимоят аз муътаризони мисрӣ давлати Муборакро ба эъмоли хушунат алайҳи мардумаш муттаҳам мекарданд, рӯзи 25 баҳман бо фиристодани нерӯҳои интизомию басеҷӣ ба хиёбонҳо муътаризони эрониро саркӯб карданд. Ин тазод дар бархурди мақомоти Теҳрон бо рӯйдодҳои Тунису Миср ва Эрон ба андозае зананда ва мутазоҳирона буд, ки ҷеғи вазирони хориҷаи Ғарбро даровард. Аз Теҳрон суол шуд, ки чи гуна метавон дар айни ҳимоят аз “мардуми мазлуми Миср” ба мардуми худ зулм кард. Яъне “на ҳар ки насиҳат гуфт, насиҳатпазирӣ донад”. Ва мусалламан, Ҷумҳурии Исломӣ он чиро, ки бар Муборак писандид, бар “вуҷуди муборак”- худ намеписандад.
Вале сарнавишти Муборак чизе ҷуз такрори ҳазоронбораи як ҳақиқати торихӣ набуд, ки саранҷоми як ҳокими золиму фосид сарнагунию бадномист. Ин паёмест, ки дили ҳамаи фармонравоёни ситамгару фосиди ҷаҳонро ба ларза овардааст, ки фардо ҳамин сарнавишт суроғи онҳо ҳам хоҳад омад. На аспу шутурҳои муҳоҷими Муборак ва на теғу мутурҳои маъмурони Хоманаӣ қодир ба тағйири ин мантиқи торихист.
No comments:
Post a Comment