Monday, December 24, 2007

How Independent Is the BBC?


آيا بی بی سی بی‌طرف است؟
Listen

هفتاد و پنج سال پیش دولت بریتانیا بخش جهانی بنگاه سخن‌پراکنی این کشور را با نام بی‌بی‌سی پایه ریزی کرد که هم اکنون با 33 بخش زبانی و 250 خبرنگار در نقاط مختلف جهان فعالیت می‌کند. برای مرور کارنامه بخش جهانی بی‌بی‌سی، با شهریار رادپور از پرسابقه‌ترین کارمندان بخش فارسی بی‌بی‌سی در لندن و عمده‌ترین مجری برنامه‌های فارسی که سرآغاز برنامه‌های آن با صدای اوست، گفتگویی انجام دادم.
گفته می‌شود که بخش جهانی بی‌بی‌سی بیش از 150 میلیون شنونده دارد و ماهانه بیش از 75 میلیون بار به تارنمای آن مراجعه می‌شود.

از آقای رادپور پرسیدم که بی‌بی‌سی چگونه موفق شده که به این ارتفاع برسد.


بخش عمده‌ی آن در حقیقت نام و شهرت بی‌بی‌سی است برای اینکه همه‌ ما می دانیم با وجود گسترش بی‌سابقه اینترنت در دنیا و بصورت یک رسانه کاملا مستقل و معتبر درآمده و اینکه این تعداد افراد بر اساس آمار به سایتهای بی‌بی‌سی مراجعه می‌کنند، طبعا مقدار زیادی از آن نام و شهرت سابقش از رادیو و تلویزیون و بخشی هم بر اثر مطالعه و خواندن مطالبش و اینکه مردم آن را یک منبع معتبر و قابل اطمینانی شناختند که به آن مراجعه می کنند.


این نام وشهرت بی‌بی‌سی چگونه حاصل شده است؟ خیلی از افرادی که در گذشته با بی‌بی‌سی سر و کار داشتند، می‌گویند که این رسانه مکتب راستین ژورنالیسم است. چه اصول روزنامه‌نگاری باعث شده که این گونه ارزیابی صورت بگیرد؟

دلیل اصلی آن این است که در سال 1945 که جنگ دوم پایان یافت، سرویس جهانی بی‌بی‌سی که تا آن زمان یک دستگاه تبلیغاتی جنگ در دست دولت بود، تشکیلاتش منحل شد. وزارت تبلیغات جنگ هم منحل شد و تصمیم گرفته شد که اگر سرویس جهانی قرار است ادامه پیدا کند، باید برای آن منشوری نوشت و این منشور نوین سرویس جهانی است که ضامن و نگهدار این بیطرفی است. البته، این دلیل نمی‌شود که در طی سالهای بعد از جنگ، سرویس جهانی بی‌بی‌سی دچار لغزش و یا کوتاهی نشده باشد. نمونه‌های انقلاب ایران و دکتر مصدق را داریم و نمونه جمال‌عبدالناصر و مصر را داریم، ولی روی همرفته باید گفت که کارنامه بعد از سال 1945 تا به امروز، کارنامه یک دستگاه مستقل بوده و اعتبارش هم مرهون همان است.

اتفاقا در مورد این اشاره‌ای که کردید، می خواستم کمی مفصل‌تر صحبت کنید. روز 29 دسامبر امسال، بخش فارسی بی‌بی‌سی هم 67 ساله می‌شود، یعنی تفاوت سنی اش از بخش جهانی چندان زیاد نیست و همانطور که اشاره کردید، این روزها صحبتهایی می‌شود راجع به اینکه در دهه 1330، بخش جهانی مستقیما از وزارت خارجه بریتانیا دستورهایی را دریافت می‌کرده و مثلا در مورد چگونگی ترسیم چهره محمد مصدق، نخست وزیر وقت، به مشورت‌های مقامات بریتانیایی تن می‌داده و همان مطالب را به فارسی ترجمه و پخش می کرده است. بعضی ها هم معتقدند در دوره انقلاب اسلامی، بخش فارسی بی‌بی‌سی نقش کلیدی داشته و به زعم آنها، اگر بی‌بی‌سی نبود، انقلاب به آن شکلی که صورت گرفت، اتفاق افتاد. اکنون اوضاع در بی‌بی‌سی چگونه است؟

من پاسخ به سوال شما را که چند جنبه داشت، از نقطه پایانی (انقلاب ایران) شروع می کنم. ببینید در اینکه خیلی‌ها چه قبل و چه بعد از انقلاب، شکایات و انتقاداتی مطرح کردند، به خاطر اینکه لحن و محتوا بی‌طرفانه نبوده، تا آنجا که من به یاد دارم، دو بار، یک بار داخلی و یک بار مستقل . خارج از تشکیلات بی‌بی‌سی ، مطالب و نوارها شنیده و بررسی شد و رای بر این بود که با وجود تمام مشکلات، بی‌طرفی بی‌بی‌سی در آنجا حفظ شد، ولی اگر به عقب‌تر برگردیم، شما به مصدق اشاره کردید. در آن زمان و بعد از آن همه پذیرفتند که لغزشی بوده و تصور من این است که بعد از ماجرای بحران سوئز بریتانیا و بی‌بی‌سی از این موضوع درسی گرفتند که به این منجر شد که تا حد امکان، البته نمی شود گفت هیچکس؛ لغزشی از کسی سر نزند. در حد امکان سیستمی به وجود آمد که مطمئن شوند هیچ نوع جانبداری از هیچ جهتی نباید باشد و سیستمی که نظارت دارد و سردبیران برنامه‌ها در این مدتی که من به یاد دارم که انقلابی را هم شامل می‌شود، ما شاهد لغزشی که قابل ایراد گرفتن باشد یا اینکه بگویند تعمدی بوده، نبوده است، ولی این دلیل نمی‌شود که بگویم دراین سالها کوتاهی و لغزشی نبوده است.

آیا می توان بی‌بی‌سی را امروز یک رسانه مستقل قلمداد کرد یا شما که خودتان در زمره پر سابقه‌ترین کارکنان بخش فارسی بی‌بی‌سی هستید، آیا می‌توانید بگوید که در مقايسه با دوره گذشته بی‌بی‌سی مستقل است یا هنوز مواردی هست که مقامات دخالت کنند یا دستوری دریافت شود و بی‌بی‌سی مجبور به اجرای دستورها باشد.

نه. من معتقدم که سیستم فعلی، یعنی سیستمی که 30-20 سال است جاری است، کاملا در حدی که می شود گفت قابل اطمینان است. من یک نمونه از جنگ فاکلند می‌آورم. سال 1982 دولت خانم تاچر، یکی از انتقادات و ایرادات تندش از بی‌بی‌سی بود. هم بی‌بی‌سی داخلی و هم بین‌المللی یا سرویس جهانی که چرا کاملا بیطرفانه بین ارتش بریتانیا و ارتش آرژانتین صحبت می کند و مدیران بی‌بی‌سی ایستادند که منشور ما بیطرفی ما را تایدد می کند و از آن نگهداری می کند و نهایتا دولت خانم تاچر بود که مجبور شد بپذیرد که بی‌بی‌سی غیر قابل نفوذ است و این نمونه بسیار خوبی برای ماست. اینکه استقلال اول بی‌بی‌سی حفظ شود.

شما در مقاله‌تان که به مناسبت 75 سالگی بخش جهانی بی‌بی‌سی در تارنمای فارسی بی‌بی‌سی منتشر کردید، اشاره‌ای دارید به این که فعالیت‌های رادیویی محدودتر شده و بی‌بی‌سی بیشتر به اینترنت و تلويزیون رو آورده است. آیا این به معنای کمرنگ‌تر شدن رادیو خواهد بود؟

امیدوارم نباشد. هنوز طرح و برنامه دقیق و مشترکی اعلام نشده و هیچ بعید نیست که اگر بودجه کل برنامه‌های فارسی اضافه نشود، از بودجه موجود باید به هدفهای بیشتری رسید. اما اهمیت رادیوی بین‌المللی سر جای خودش هست. حالا اینکه ماهیت پخش برنامه‌ها یا مدت زمان سرعت برنامه‌ها شاید تغییر کند، ولی در عین حال نمی‌شود که از نظر دور داشت که پیشرفت تکنولوژی ارتباطات آن قدر سریع است که بی‌اعتنایی به آن غیر قابل بخشش خواهد بود. اگر بودجه برای پذیرفتن تکنولوژی ارتباطات بخار نشود، بی‌بی‌سی ناچار خواهد بود که پول موجودش را در یک سینی بزرگتری پخش کند.

شاید يکی ديگر از دلایل کمتر شدن تعداد مخاطبان رادیو بی‌بی‌سی، نکته‌ای باشد که در بریتانیا هم راجع به آن صحبت می‌شود و می‌گویند، برنامه‌های بی‌بی‌سی با زمانه گام به گام جلو نمی‌رود، نحوه بیان و اجرایشان باب روز نيست. و معتقدند که باید برنامه ریزی و اجرای برنامه‌ها باید کمی امروزی‌تر شود. آیا فکر می‌کنید که این هم می تواند دليل کاهش تعداد مخاطبان شده باشد؟

اگر منظور شما سرویس جهانی است، من تا حدی موافقم. اما سرويس داخلی خیلی با زمان و روز پیش می‌رود.

منظور سرويس جهانی است.

سرویس جهانی با برنامه‌های انگلیسی هم خیلی پیشرفته‌تر و مدرن‌تر و امروزی‌تر شده است. اما در زبان‌های خارجی که تعدادشان هرروز کمتر می‌شود، این مقاومت هست و شاید هم بخشی از آن عدم آشنایی کارمندان با سیستم نحوه‌ تهیه و اجرای برنامه است. اما این نکته هم است که هر وقت سرویس جهانی خواست با شیوه‌ مدرن تر لحن گفتار را امروزی کند، خیلی از شنوندگان انگلیسی شکایت کردند که ما ترجیح می‌دهیم بی بی سی را با همان صدا و لحن سنتی بشنویم . در نتیجه مقاومت از هردو طرف بوده است و تصور من این است که دیر یا زود رادیو و تلویزیون و اینترنت بی بی سی اگر بخواهد در دنیای پر رقیب امروزی جای خودش راحفظ کند، ناچار به تغییر و پذیرش روش‌های نوین است.

به زودی تلویزیون فارسی بی بی سی هم راه اندازی خواهد شد. می‌شود این گونه تلقی کرد که رادیو فارسی بی بی سی از آن به بعد بیش از پیش تحت الشعاع قرار خواهد گرفت و باز هم تعداد بیشتری از مخاطبانش را از دست خواهد داد؟

متاسفانه، بله. برای این که تصور من این است که تلویزیون چیز بسیار خوبی است. اما برای کشورهایی حتی مثل ایران که برق و امکانات خیلی بیشتر از کشورهایی است که مردم آن در سراسر کشور گیرنده‌ تلویزیون داشته باشند و از این قبیل، ولی در آن سطح کامل نیست که بتواند رادیو به مردم صدای بی بی سی را برساند. در نتیجه اگر امکانات رساندن صدا، یعنی فرستنده‌های موج کوتاه و متوسط نوسازی نشوند و سیستم تکنولوژی امروزی در آن ها پیاده نشوند، وقتی مردم نتوانند صدای رادیو لندن را بدون پارازیت و راحت بشنوند، طبعا اگر گزینه‌ای مثل تلویزیون داشته باشند به سراغ آن خواهند رفت، حتی اگر نتوانند در خانه‌شان مستقلا این دستگاه را داشته باشند.

radiozamaneh.com/dariush

12 comments:

Anonymous said...

The British Broadcasting Corporation (BBC) has deliberately distorted Iranian history in a recently published news report.

In the news report ‘Tajik capital’s last Lenin plea’ published on its website on Nov. 9th 2007, BBC deliberately distorted the Iranian history by claiming the 9th century Persian poet Rudaki was ‘Tajik’.

“The communists want to move the statue to their party headquarters when the park in which it stands is redesigned. It will be replaced by a statue of the ninth-century Tajik poet, Rudaki…. They believe a statue of Rudaki, the founder of Tajik literature, is a more fitting ideological figure for the city.”

The BBC knows or should have known that Rudaki was in fact Iranian (not Tajik) and numerous reliable sources including ‘Britannica’ have confirmed him to be the ‘Father of Persian poetry’ and the first Iranian poet to compose poems in the ‘New Persian’ in Arabic alphabet.

Rudaki was born c. 859, Rudak, Khorasan of Iran. A talented singer and instrumentalist, Rudaki served as a court poet to the Samanid ruler Nasr II (914-943) in Bukhara until he fell out of favor in 937. He ended his life in wretched poverty.

Approximately 100,000 couplets are attributed to Rudaki, but of that enormous output, fewer than 1,000 have survived, and these are scattered among many anthologies and biographical works. He died in 940/941, Rudak.

SBB/HGH

Anonymous said...

http://rinf.com/alt-news/media-news/bbc-deliberately-distorts-irans-history/1767/

D said...

Hey Anonymous,

Read the answer to Press TV's baseless argument:

http://radiozamaaneh.com/dariush/2007/11/post_101.html

Cheers,
Darius

D said...

Let me know if you read the article. If you couldn't I can send it to you.

Anonymous said...

It is hard to me to read Persian alphabet, sorry. If Iranians are thinking this way, Tajiks have no friends at all. Uzbeks seized our sities, Russians making us cheap labor force, Islam divided us into Shias and Sunnis, Pahstuns are humiliating us in the YouTube...

All this convincing me that we must be Tajiks and only Tajiks and our language is Tajiki, not persian. I hate these persians who call us not Tajik, but Tajiki - not barodaroni tojik, but - barodaroni tojiki...

We are alone and must fight for ourselves.

D said...

I'm really sorry to hear that you can't read your own ancestor's script. I'm sure if one of them (your ancestors who could write and read Persian) heard you, s/he would have been more than upset. Especially when you are writing in English and bragging about your Persian ignorance. If you think our language is other than Persian and Tajiks are other than Iranians or Persians, you have been following the very pan-turkists of the early 20th century, and again, I'm sorry for you. Whoever, does not the fact that we are one nation who speaks the same language, is lost in a deep darkness and we should feel deeply sorry for them.

D said...

Correction:
Whoever, does not know the fact that we are one nation who speaks the same language, is lost in a deep darkness and we should feel deeply sorry for them.

Anonymous said...

Dear Darius,

Does it mean that everyone who is calling him Tajik is pan-turkist?

How many of our people could read and write in Arabic(!) alphabet? Does itg means that about 6 millions of them are a garbage?

Fromo my point of view you are leading by emotions not facts.

D said...

Dear Anonymous,

Hatred is most negative feeling or emotion and that's what you admit to possess in your previous message. Thus, it's not me who's being led by emotions, but you. And please, do not misinterpret my words. I have never said that "everyone who calls himself Tajik is pan-turkist", have I? Please go back and see what I precisely say: Tajiks are Iranian, Iranians are Tajik and whoever doesn't accept it is either ignorant or not a well-wisher. It was to the hands of imperialists to see us devided and still it is. And you as a genuine Tajik are not supposed to follow them.
If you want to see Tajiks as a prosperous nation, we have to learn our Persian language properly, otherwise we are stuck and forgotten for good. Language is the main factor of survival for any nation. And without learning Persian script you will never succeed to speak a proper Tajik, believe me.

Have fun,
Darius

Anonymous said...

Again, you are ignoring the facts. Yet it is hard to hear you mentoring tone...

Sorry about that.

D said...

Don't be sorry mate. The facts are all around if you try to stop ignoring them. Be positive to be stronger. Thoughts become things. Whatever you are thinking or feeling today is creating your future. So, it's better to think of us as united and strong rather than feeble and torn apart by thorns of meagre regionalism and petty sectarianism. Together we are stronger. That's a part of the law of attraction. Be happy and wish well to your nation:)

D

D said...

Btw, dear Anonymous. If you could read that article I referred to, you could have seen how a Tehrani guy defends Central Asian Persians (Tajiks) in front of Press TV's ignorance and how he identifies Rudaki. That's why it's better not to see everything in black and white. Rainbow looks more natural.