A Prayer

Ниёиш

Бо дуруду ситоиш ба Парвардигор
Меситоям туро то бениҳоят
Ба хотири ҳар он чи ки ба он расидаму нарасидам
(Намегўям “додию надодй”, чун ҳаракат аз ман буду баракат аз ту).
Меситоямат, ки ин ҳама фурсат фародасти ман гузоштй, то дастикам дар чи будани офариниш ва кй будани офарида биандешам.

Парвардигоро,
Меситоям туро, ки маро пурхато офаридй, то аз хатоҳоям биомўзам.
Нахостй, ки кўркўрона дунболи навиштаи моқаблиҳо биравам,
Хостй, то чашм аз он навиштаҳо барканам ва муҳкаму сахт сарамро бар санги пешорўям бикўбам,
То дарёбам, ки санг сахт аст ва сар мешиканад.

Эй Хиради Бузург,
Ки умедворам шаммае аз ту дар димоғи мо нишаста бошад,
Меситоям туро ба хотири дўстие, ки аз ман дареғ надоштй.
Ҳамвора бо ту ҳамчун наздиктарин ҳамдам дарди дил кардааму шунуфтайи,
Шунуфтаниҳоро гуфтайи.

Эй Офаридгор,
Меситоям туро, ки мавонеъи бисёреро бар сари роҳи ман офаридй,
То давидан биомўзам.

Худовандо,
Меситоям туро, ки ганд офаридй, то қандро бишиносам,
Нажанд офаридй, то парандро бишиносам.
Офанд офаридй, то ба падофанд бишитобам.
Меситоям туро, ки мағзи маро чун мағзи фариштагон танбал нахостй,
Ва дар чустучўю пайкори ҳамворааш нишондй,
То кажиро бишиносад аз ростй.

Худовандгори якто,
Меситоям туро барои ҳар он чи арзониам доштй,
Барои сарнавиште, ки бар пешониам нигоштй,
Ё қаламе, ки бар ангуштонам гузоштй,
То сарнавиштамро худам бинависам.

Меситоям туро барои ҳар он чи дорам
Ва ҳар он чи мехоҳам дошта бошам
Ва барои иродаву чаҳде, ки додй,
То хостаҳои надошта ба даст орам.
Меситоям туро, ки хушбахтам офаридй,
Ва хушбахт хоҳам рафт.

نیایش

با درود و ستایش به پروردگار
می‌ستایم تو را تا بی‌نهایت
به خاطر هر آن چه که به آن رسیدم و نرسیدم
(نمی‌گویم «دادی و ندادی»، چون حرکت از من بود و برکت از تو)
می‌ستایمت که این همه فرصت فرادست من گذاشتی تا دست‌کم در چه بودن آفرینش و که بودن آفریده بیندیشم.

پروردگارا
می‌ستایم تو را که مرا پرخطا آفریدی تا از خطاهایم بیاموزم
نخواستی کورکورانه دنبال نوشتۀ ماقبلی‌ها بروم
خواستی تا چشم از آن نوشته ها برکنم و محکم و سخت سرم را بر سنگ پیشارویک بکوبم
تا دریابم که سنگ سخت است و سر می‌شکند

ای خرَدِ بزرگ
که امیدوارم شمّه‌ای از تو در دماغ ما نشسته باشد
می‌ستایم تو را به خاطر دوستی‌ای از من دریغ نداشتی
همواره با تو همچون نزدیک‌ترین همدم، درد دل کرده‌ام و شنفته‌ای

ای آفریدگار
می‌ستایم تو را که موانع بسیاری بر سر راه من آفزیدی
تا دویدن بیاموزم

خداوندا
می‌ستایم تو را که گند آفریدی تا قند را بشناسم
نژند آفریدی تا پرند را بشناسم
آفند آفریدی، تا به پدافند بشتابم
می‌ستایم تو را که مغز مرا چون مغز فرشتگان تنبل نخواستی
و در جستجوی و پیکارش نشاندی
تا کژی را بشناسد از راستی

خداوندگار یکتا
می‌ستایم تو را برای هر آن‌چه ارزانی‌ام داشتی
برای سرنوشتی که بر پیشانی‌ام نگاشتی
یا قلمی که در انگشتانم گذاشتی
تا سرنوشتم را خودم بنویسم

می‌ستایم تو را برای هر آن‌چه دارم
و هر آن‌چه می‌خواهم داشته باشم
و برای اراده و جهدی که دادی
تا خواسته‌های نداشته به دست آرم
می‌ستایم تو را که خوشبختم آفریدی
و خوشبخت خواهم رفت

«انتخاب رئیس جمهوری آمریکا باید با جهانیان باشد»

(برای رادیو بی بی سی)
 

اینهایی که میگویم، شاید فکر و ذکر خیلی‌ها در این روز سرنوشت‌ساز باشد.

من باید امروز پای صندوق رأی می‌‌رفتم. شما هم. با این که من و بسیاری از شما آمریکایی نیستیم، اما باید رأی می‌دادیم. این «باید» شرعی و قانونی نیست، بلکه یک «باید» ِ منطقی است. نامزدی که امروز به کاخ سفید راه می‌یابد یا همان‌جا می‌ماند، به همان اندازه‌ای که بر

ای شهروندان آمریکا تعیین تکلیف می‌کند، برای دیگر کشورهای جهان هم سرنوشت‌ساز است. هموست که تصمیم خواهد گرفت تحریم‌های ایران را شدیدتر کند یا شل‌تر، به ایران لشکرکشی کند یا درِ مراودات و مودت را بگشاید، نیروهای آمریکایی را در افغانستان نگه دارد یا طبق برنامۀ فعلی به آمریکا باز آرد، به مناطق قبیله‌نشین پاکستان پهپاد یا جنگنده‌های بی‌سرنشینِ بمب‌افکن بفرستد یا نفرستد، بر سر اوضاع و جریان‌های آسیای میانه با کرملین کنار بیاید یا نیاید... رهبری که خود را در تداخل در امور جهانی محق می‌داند، می‌سزد که توسط جهانیان برگزیده شود.

بلاخره، مناظراتی که نامزدها در کارزار انتخاباتی داشتند، به مسائل داخلی آمریکا محدود نمی‌شد و همه‌اش سر وضعیت آموزش و پرورش و ارتش و بهداشت نبود. در واقع، در سه مناظره از چهار بحثی که برگزار شد، مسائل فرامرزی آمریکا مطرح بود و مناظرۀ آخر در کل به سیاست خارجی آمریکا اختصاص داشت... مناظرۀ دو مدعی ریاست جمهوری یک کشور که پر از نام کشورهای خارجی‌ای مثل ایران و سوریه و لیبی و روسیه و عراق و افغانستان بود. و میت رامنی رقیبش را سرزنش می‌کرد که چنین و چنان نکردی تا به جهان اسلام در راستای پیشبرد اهداف دموکراتیک کمک کنی... هر دو نامزد تلاش می‌کردند نشان دهند که برای ادارۀ امور جهان مستعدتر و مناسب‌ترند، گو این که مسابقه بر سر تصاحب کرسی دبیری کل سازمان ملل متحد بود. و آیا انصافاً جهان و جهانیان برای انتخاب دبیر کل سازمان ملل این همه اهمیتی قائلند که برای انتخابات آمریکا شاهدش هستیم؟ نه. چرا؟ چونکه در معادلات جهانی گاه یا شاید غالباً کفۀ آمریکا سنگین‌تر از کفۀ سازمان ملل است.

خبرنگار گلوبال پست از اسلام‌آباد گزارش می‌دهد که بر اساس یک نظرسنجی محلی، 43 درصد مردم پاکستان معتقدند که در انتخاب رئیس‌جمهوری آمریکا آنها هم باید رأی دهند. چون به باور آنها، به هر روی، فرمانروای راستین آن سرزمین، رئیس‌جمهوری آمریکاست. البته، شکی نیست که این دیدگاه، اغراق‌آمیز است. اسلام‌آباد و واشنگتن هم بگو مگوهای اندکی نداشته‌اند. اما این پاکستانی‌ها می‌گویند، آمریکا هر گاه خواسته عملیاتی را در پاکستان انجام دهد، منتظر اجازۀ اسلام‌آباد نمانده است و با حملات هوایی و زمینی بارها حاکمیت پاکستان را زیر سوال برده که معروف‌ترین موردش کشتن اسامه بن لادن در خاک آن کشور بود. یا وابستگی این ابرقدرت به منابع انرژی جهان که جایگاه کشورهای نفت و گازخیز را روی نقشۀ سیاسی جهان تعیین می‌کند، مگر نه؟ آیا واقعاً بدون شرکت نفت آرامکوی سعودی که ریشه در قراردادهای کالیفرنیایی و تکزاسی دارد، موقعیت عربستان در جهان تغییر نمی‌کرد؟ یا کوتاهی‌های دولت عربستان در تأمین حقوق بشر به خطری در بقای سلطنت آل سعود تبدیل نمی‌شد و این خاندان با سرنوشت شوم صدام حسین یا وضعیت کنونی بشار اسد دچار نمی‌آمد؟ پس آیا مردم عربستان هم نباید در تعیین رئیس‌جمهوری کشوری که حامی سرسخت دولت کشورشان تلقی می‌شود، رأی داشته باشند؟

یا پشتیبانی نظامی و حمایت مالی آمریکا از اسرائیل نمی‌شد، اوضاع در خاور میانه به همین شکل باقی می‌ماند؟ پس آیا مردم خاور میانه هم مستحق رأی دادن در این انتخابات نیستند؟

یادمان نرود، صحبت از انتخاب رهبر کشوری است که سالانه 14 میلیون دلار درآمد ناخالص ملی دارد؛ یعنی حدود یک چهارم درآمد ناخالص تمام کشورهای جهان، از آن اوست. بیشترین انباشتگی ثروت جهان، همان‌جاست. 

همین موردهاست که برخی نا آمریکایی‌ها را به فکر رأی دادن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا واداشته... فکری که فعلاً در حد خواب و خیال است. اما یکی از این مدعیان بر سر سازوکار آن هم اندیشیده بود و می‌گفت: دست‌کم به نمایندگان همۀ کشورهای جهان در سازمان ملل متحد حق رأی در انتخاب رئیس‌جمهوری آمریکا را بدهند تا عدالتی هرچند نسبی برقرار شود، تا ما در انتخاب ساکن کاخ سفید نقش داشته باشیم و او

They Say I'm Not Tajik

Мегўяд, ман тоҷик наям...

Мани саъдисухан бегонаву як рус тоҷик аст,
Ман аз «тоҷик будан» дураму бегона наздик аст.
Забони Пушкин, гўяд, фароху равшан аст, аммо
Забони Рўдакии мо сарои тангу торик аст...
Ҷаҳонеро гувоҳи иддаъои худ гирифтам ман,
Ки лафзи Рўдакӣ рўд асту ин девона ҳам хик аст.
Забонатро намедонӣ ту, эй шармандаи ъолам!
Аз ин рў буду нобудат ба зери пои “мужик” аст!

***

من ِ سعدی سخن بیگانه و یک روس تاجیک است
من از «تاجیک بودن» دورم و بیگانه نزدیک است
زبان پوشکین، گوید، فراخ و روشن است، اما
زبان رودکی ِ ما سرای تنگ و تاریک است
جهانی را گواه ادعای خود گرفتم من
که لفظ رودکی، رود است و این دیوانه هم خیک است
زبانت را نمی‍دانی تو ای شرمندۀ عالم!
از این رو بود و نابودت به زیر پای «موژیک» است!

Yesenin's Persian Motifs

زادبوم کبود فردوسی
یادمانت جاودانی باد
یاد این روس دلآگه باش
یاد چشم سادۀ پریاد
زادبوم کبود فردوسی

Голубая родина Фирдуси,
Ты не можешь, памятью простыв,
Позабыть о ласковом урусе
И глазах, задумчиво простых,

Голубая родина Фирдуси.

دلربایی، پارس، می‌دانم
گل چراغان است به گلزارت
از دیاری دور می گوید
باطراوت تُردی خارت
دلربایی، پارس، می‌دانم

Хороша ты, Персия, я знаю,
Розы, как светильники, горят
И опять мне о далеком крае
Свежестью упругой говорят.
Хороша ты, Персия, я знаю.

بار آخر شراب می‌نوشم
وز شمیم شراب مدهوشم
موج آوازت، «شهانۀ» من
در زمان قاتل فرقت
بار آخر فرست، بنیوشم

Я сегодня пью в последний раз
Ароматы, что хмельны, как брага.
И твой голос, дорогая Шага,
В этот трудный расставанья час
Слушаю в последний раз.

لیک یادم رَوی مگر هرگز؟
گرچه آواره و پریشانم
خاطرات من و تو و خاکت
پیش خرد و بزرگ برخوانم
از خیالم نمی‌رَوی هرگز

Но тебя я разве позабуду?
И в моей скитальческой судьбе
Близкому и дальнему мне люду
Буду говорить я о тебе —
И тебя навеки не забуду.

از بلای سَرَت نمی‌ترسم
لیک تعویذم برای توست
یک ترانه از دیار روس.
باز خوانَش، به یاد من می‌باش
با ترانه سراغت آیم کاش.

Я твоих несчастий не боюсь,
Но на всякий случай твой угрюмый
Оставляю песенку про Русь:
Запевая, обо мне подумай,
И тебе я в песне отзовусь...

Март 1925

 

***

 

Шепот ли, шорох иль шелест —
Нежность, как песни Саади.
Вмиг отразится во взгляде
Месяца желтая прелесть
Нежность, как песни Саади.

С. Есенин, 1925

پچ پچی هست یا صدای خشی
بانزاکت چو چامۀ سعدی
زرد و دلبر چو ماه می بینم
در نگاهت که خانۀ بعدی‌ست
بانزاکت چو چامۀ سعدی
سرگی یسنین، 1925
 

Пич-пиче ҳаст ё садои хаше,
Боназокат чу чомаи Саъдй.
Зарду дилбар чу моҳ мебинам,
Дар нигоҳат, ки хонаи баъдист,
Боназокат чу чомаи Саъдй.
С. Есенин, 1925

 

 ***

 

Жизнь не совсем обманула.
Новой напьемся силой.
Сердце, ты хоть бы заснуло
Здесь, на коленях у милой.
Жизнь не совсем обманула.

С. Есенин, 1925

زندگی با من دغلبازی نکرد
!می بنوشیم و بنوشش همچو مَرد
تا دل دیوانه ام شاید بخفت
:پیش زانوی دلارامم بگفت
زندگی با من دغلبازی نکرد
سرگی یسنین، 1925
 

 Зиндагй бо ман дағалбозй накард,
Май бинўшему бинўшаш ҳамчу мард!
То дили девонаам шояд бихуфт,
Пеши зонуи дилоромам бигуфт:
Зиндагй бо ман дағалбозй накард.
Сергей Есенин, 1925

 ***

 

Многие видел я страны.
Счастья искал повсюду,
Только удел желанный
Больше искать не буду.
Глупое сердце, не бейся.

Сергей Есенин, 1925

کشور بسیار دیدم، بی حساب
جسته ام بخت گریزان مرا
بخت مطلوبم ولی حاصل نشد
دررهان از جستجو جان مرا
ای دل غافل، تکاپویی مکن
سرگی یسنین، 1925
 

Кишвари бисёр дидам, беҳисоб,
Чустаам бахти гурезони маро,
Бахти матлубам, вале, ҳосил нашуд,
Дарраҳон аз чустучў чони маро.
Эй дили ғофил, такопўе макун!
Сергей Есенин, 1925

 

 

A Debate Over 'Tajiki'. Part 4

Баҳсе бар сари "забони тоҷикӣ". Бахши 4

· 

امید جیهانی Шумо худро беҳуда азият медиҳед, Дориюш. Ин чизе ки навиштаед дар ҳамон дидгоҳи ман низ оварда шуда ва ҳар касе онро хонда бардошташ ҳамин буда ки тоҷикӣ яке аз гунаҳои забони порсӣ аст, на забоне ҷудогона. Ҳамин назар дар Эрон низ пазируфта шудааст ва ин ҳам муште намуна аз он харвор:

Bahman Zandi زبان فارسی یک زبان است با گونه های رسمی (شامل فارسی ایران، فارسی دری افغانستان و فارسی تاجیکی). درست مانند انگلیسی بریتانیایی و امریکایی و... هر کدام از این گونه های رسمی در داخل مرزهای سیاسی سه کشور دارای لهجه های محلی هستند: مثلا در ایران لهجه تهرونی، مشهدی، کرمونی، اصفهونی و... وجود دارد
19 ч. назад • Больше не нравится • 7

Ман бо дигар порсизабонон аслан коре надорам, зеро ин гурӯҳро барои баррасии порсии Тоҷикистон ихтисос додаем. Аз ин рӯ дар баҳсҳои худамон забонамонро ё порсии тоҷикӣ меномем ё кӯтоҳакак тоҷикӣ ва ҳама манзури ҳамдигарро хуб дар меёбанд. Танҳо шумо ҳастед ки манзурамонро дарк намекунед ва баҳс мекунед.

4 hours ago · Like · 2

· 

Сайидюнуси Истаравшани Қайди "тоҷикӣ" барои порсиёни Тоҷикистон ҳатто сифат ҳам нест, балки як "арази хос" аст ба истилоҳи мантиқӣ, зеро сифат ҳам гоҳе ҷудосозанда аст, аммо арази хос (ки дар ин ҷо ҳамон гӯиш ва лаҳҷа аст) танҳо баёнкунандаи тафовутҳои оризӣ аст; дуруст мисли он ки аз забони порсиёни аҳли Исфаҳон масалан, ба "забони порсии исфаҳонӣ", ва аз забони машҳадиён ба "забони порсии машҳадӣ" ва ғайра, таъбир намоем.

4 hours ago · Like

· 

Сайидюнуси Истаравшани Ва агар чунин таъобиреро дуруст ангорем ва рӯи он таъкид кунем, мебоист дар худи Тоҷикистон чанд "забон" дошта бошем; аз қабили "забони порсии тоҷикии хуҷандӣ", "забони порсии тоҷикии кӯлобӣ", "забони порсии тоҷикии масчоҳӣ" ва қис ало золик... Пас, ҳамон тавр ки барои кулли тоҷикистониён як унвонро яъне унвони "забони тоҷикӣ"-ро (бо вуҷуди ихтилоф дар лаҳҷа) раво донистаанд, чаро унвони "забони порсӣ"-ро барои ҳамаи порсигӯён раво надорем? Дӯстоне ки бо лаҳҷаҳои мардуми Эрон ошно ҳастанд, медонанд, ки бархе аз лаҳҷаҳо (масалан, гилакӣ) ба маротиб дуртар аз лаҳҷаи мо тоҷикон бо забони асл аст, бо ин вуҷуд онро забони порсӣ медонанд.

4 hours ago · Like

· 

Dariush Rajabian Аз ҳавошй парҳез кунед, Умед, ва сари матлаб суҳбат кунед, лутфан. Ин ки ман худамро азият мекунам ё шумо азият шудаед, мавзўъи баҳс нест. Саъй кунед бо тамаркуз рўи мавзўъ ва ба дур аз тиккапаррониҳо ба масъалаи мавриди назар бипардозед.
Чизе, ки шумо мегўед, бо оне, ки ман ва дўстони дигар дар ин чамъ мегўем, тафовути бунёдин дорад. Шумо мегўед, "забони точикй". Ман мегўям, бино ба усули забоншинохтй, ин истилоҳ ғалат аст ва номи забон ҳамоно порсй (форсй) аст. Дидгоҳи Баҳмани Зандй ҳам ки ба ъунвони пуштвона овардаед, мегўяд:
"Забони форсй як забон аст, бо гунаҳои РАСМЙ (чизест, ки дишаб сараш таъкид доштем - ДР). Дуруст монанди инглисии бритониёйи ва омрикойи..."
Агар бо ин дидгоҳи мантиқии Зандй мувофиқед, бояд дарёфта бошед, ки забони порсй ва тамоми гунаҳои он як забони воҳид аст, бо гунаҳое расмй, ба монанди забони инглисй. Ба ҳамон шева, ки "забони бритониёйи" ё "забони омрикойи" вучуд надорад, "забони точикй" ҳам наметавонад вучуд дошта бошад. Ба ҳамон гунае, ки сифати "бритониёйи" ё "омрикойи" барои ташхиси гунаи забони инглисй ба кор меравад, бархе аз истилоҳи "забони порсии точикй" кор мегиранд, ки муғоир бо дидгоҳи мо нест.
Дар гурўҳи ЗП ҳам, дақиқан ба далели ин ки вижаи порсии Осиёи Миёна аст, ниёзе ба таъкид рўи гунаи забони порсй нест ва вақте, ба қавли шумо, кўтоҳакак "забони порсй" мегўем, манзурамон забони модарии мост. "Забони точикй" муғоир бо нафси ягонагии забони порсист ва сирфан барои фасл кардан омада, на васл кардан. Ҳимоят аз он ба маънии ҳимоят аз тарҳи парокандагии забони модарии мост.

4 hours ago · Edited · Like · 2

· 

امید جیهانی Ин баҳс ба поёнаш расида ва идомааш беҳуда аст. Ман исторамро арз кардам ки порсӣ ва тоҷикиро як забон медонам. Дар ин маврид ҳамфикрем. Ман бар инам ки ин забоне ки мо бад-он сухан мегӯему менависем гунае аз порсӣ аст ки онро «порсии тоҷикӣ» меноманд. Ман аз чандин истилоҳе ки барои номидани ин забон ба кор меравад ҳамин якеро интихоб кардам, зеро муътақидам ки беҳтар аз «порсии варорӯдӣ», «порсии мовароуннаҳрӣ» ва ё «порсии Осиёи Миёна» онро тавзеҳ медиҳад. Шуморо аз «порсии тоҷикӣ» агар хуш намеояд ихтиёр доред дигар истилоҳотро ба кор баред.
Боре, дар бораи истилоҳи «забони тоҷикӣ» бо он маъние ки шумо ба он медиҳед, оё ба назаратон намерасад ки мухотабатонро иштибоҳ гирифтаед ва чизеро ки бояд ба сиёсатгузорон бипазиронед, мехоҳед ба ман биқабулонанд?

3 hours ago · Like

· 

Dariush Rajabian Ман намехоҳам чизеро биқабулонам, Умед, балки мехоҳам дарёбед, ки исторатон зиддунақиз аст ва як бому ду ҳавост. Якчо мегўед забонамон порсй аст, аммо шумо онро кўтоҳакак "забони точикй" меномед. Ё ҳамин чанд соъат пеш навиштед: "Барои осонии кор ва зудёбии манзур дар навишторам барои точикон ман забонамонро «точики» меномам. Шумо онро «порси» бидонед."
Ман мегўям, осонии кор ё кўтоҳии баён далеле барои таҳрифи воқеъият ва таъйиди як иштибоҳ (дар воқеъ, таъйиди тарҳи муғризонаи бегонагон) намешавад. Дар ҳоле ки дар осонй ва кўтоҳии бештари истилоҳи "забони точикй" нисбат ба "забони порсй" шакки муваччаҳ дорам. Ва бори дигар ъарз мешавад, ки эроди ман мутаваччеҳи исрори шумо бар корбурди истилоҳи ғалати "забони точикй" аст, на "порсии точикй" (ки ба монанди "инглисии омрикойи" барои ташхиси гунаи порсй ба кор меравад).

3 hours ago · Like

· 

امید جیهانی Шумо мехохед ин назаратонро бар ман биқабулонед ки истилоҳи «забони тоҷикӣ» ғалат аст. Ман бо ин назаратон на мувофиқам ва на мухолиф. Ҳар сареро савдоест. Азбаски ин истилоҳ дар Тоҷикистон корбурде фаровон дорад ва манзур аз он ҳамон «порсии тоҷикӣ» ё «порсии Тоҷикистон» аст, мардум онро ба ҳамин маънӣ мефаҳмад ва фаровон ба кор мебарад. Ин воқеъиятест ки намешавад нодидааш гирифт. Дигар воқеъият ин аст ки бисёре аз ғалатҳо аз фузунии корбурд мусталаҳ ва мутадовил мешаванд. Чунон ки истилоҳоти мандаровардии «забони рузбакӣ» ва «хатти пирилик»-ро мусталаҳ кардаем. Ман он воқеъиятҳоро мебинам ва аз онҳо дар навишторам баҳра мебарам. Воқеъиятгароӣ хирадпазиртар аз хостандешӣ аст. Ҳастиҳоро бояд чунон ки ҳаст пазируфт то бишавад ба хостаҳо расид.

2 hours ago · Like

· 

Dariush Rajabian Умеди Ҷайҳонӣ: "Шумо мехохед ин назаратонро бар ман биқабулонед ки истилоҳи «забони тоҷикӣ» ғалат аст. Ман бо ин назаратон на мувофиқам ва на мухолиф".

Манзур аз истори "як бому ду ҳаво" дақиқан ҳамин буд, Умед. Агар бо чизе на мувофиқед ва на мухолиф, худбахуд бетараф мешавед. Яъне гузинаи севуме, ки канори мувофиқ ва мухолиф вуҷуд дорад, бетарафӣ ё имтиноъ (мумтанеъ будан) аст. Аммо агар шумо дар ин маврид бетараф мешудед, баҳсе ҳам дар намегирифт, ки ба ин рӯдадарозӣ бошад.

Умеди Ҷайҳонӣ: "Азбаски ин истилоҳ дар Тоҷикистон корбурде фаровон дорад ва манзур аз он ҳамон «порсии тоҷикӣ» ё «порсии Тоҷикистон» аст, мардум онро ба ҳамин маънӣ мефаҳмад ва фаровон ба кор мебарад. Ин воқеъиятест ки намешавад нодидааш гирифт".

Намешавад ва набояд нодида гирифт. Ҳассосияте ҳам ки ба харҷ меравад, ба хотири ҳамин аст. Аҳаммияти ин ғалати мусталаҳи бегонакошта ба андозаест, ки набояд нодида гирифташ ва бояд ғалат будани онро имрӯзу фардову пасонфардо тафҳим кард, то хоби парокандагии порсӣ, ки дигарон бароямон дидаанд, ба вуқӯъ напайвандад. Бояд дарёфт, ки истилоҳи "забони тоҷикӣ" як истилоҳи батамом сиёсист, ки бунёди ъилмӣ надорад ва матруд аст. Ва ин ки сиришту номи забони мо аз қадимулайём порсӣ буда ва порсӣ мондааст.

Умеди Ҷайҳонӣ: "Дигар воқеъият ин аст ки бисёре аз ғалатҳо аз фузунии корбурд мусталаҳ ва мутадовил мешаванд".

Хушнудам, ки ғалат будани истилоҳи "забони тоҷикӣ"-ро изъон кардед. Аммо ин ғалати мусталаҳро наметавон сода гирифт, чун реша дар тарҳе бадсиголона дорад. Ҳамонанди ғалатҳои мусталаҳи лафзӣ нест, балки як ғалати бузурги лафзию маъноию торихӣ аст, ки ислоҳаш бисёр сода аст: парҳез аз корбурди он ва ҷойгузинии он бо лафзи дурусти "забони порсӣ", то ҳам асолат барқарор шавад ва ҳам душман ноком.

Умеди Ҷайҳонӣ: "Воқеъиятгароӣ хирадпазиртар аз хостандешӣ аст".

Дар хирадпазирии шумо шакке нест, аммо шомили ҳоли ин мавриди хос намешавад. Гароидан ба як воқеъияти козиби сиёсӣ, ки ангезаҳое шум ва паёмадҳое шумтар дорад, амре хирадпазирона нест. Ва порсӣ донистани забоне, ки баростӣ порсӣ аст, хостандешӣ нест, балки гароиши маҳтум ба асолат ва сиришт аст.

Умеди Ҷайҳонӣ: "Ҳастиҳоро бояд чунон ки ҳаст пазируфт то бишавад ба хостаҳо расид".

Ҳарфи ҳисоб аст. Ҳастӣ ин аст, ки як мушт сиёсатмаоби бегона номи забони моро барои камзӯру бечора кардани мо ъиваз кардаанд ва рӯи коғаз "забони тоҷикӣ" навиштаанд. Ин ҳастӣ ё воқеъиятро мешиносем. Ва хостаи мо ин аст, ки далел ва ҳадафи ин хостаи бегонагон ҳам тавассути порсигӯёни минтақа шинохта шавад, аз риъояти диктаи бегона парҳез шавад, то дигар забони модарии худро шоха-шохаву хурду хор накунанд.

about an hour ago · Edited · Like

· 

Dariush Rajabian Saadi Mahdi: "Дер шуд, дигар точики чун точики мемонад, бо ёди порси".

Магар порсӣ мурдааст, ки "бо ёди он" як забоне зинда мемондааст?! Ин дигар чи сиғае буд? Магар шумо баростӣ "забони тоҷикӣ"-ро тофтае ҷудобофта ва муҷаззо аз порсӣ пиндоштаед?

Ин танҳо як намуна аз паёмадҳои "тоҷикӣ" номидани забони порсӣ аст.

about an hour ago · Edited · Like · 1

· 

امید جیهانی Ин баҳсро шумо бо эродатон бар истилоҳи «номгузории тоҷикӣ» оғоз кардед ва ба истилоҳи «забони тоҷикӣ» кашондед. Ман аслан моил ба ин баҳс набудам ва нестам. Боре шумо худ бо дигарон баҳс мекунед ва онҳоро сарзаниш мекунед ки баҳсро ба дарозо мекашанд? Ҳоло ки чунин мегӯед, худ бигӯед ки чаро истилоҳи «номгузории тоҷикӣ» ғалат аст? Чунки худ вожаи «тоҷик» ғалат аст ё ҳама муштақоташ? Бо «номгузорӣ» ки мушкил надоред?

about an hour ago · Like

· 

Dariush Rajabian Умед, барои ин ки ҳарфам бебуния набошад, намунаҳоеро аз суханони худатон чидаам, то бибинем, ки манзуратон аз "номгузории тоҷикӣ" оё "номгузорӣ ба забони тоҷикӣ" набудааст. Ҳар он чи ин зер аз навиштаҳои худатон мебинед, дифоъияест барои, ба қавли худатон, ғалати мусталаҳи "забони тоҷикӣ". Далели иншои ин дифоъя бароям равшан нест:

Умеди Ҷайҳонӣ:
"Оё магар ҳамин истилоҳи «тоҷикӣ» дар порсии меъёре ки шумо ҷон ба каф гирифтаву густаришаш медиҳед, барои номидани забони расмии кишвари Тоҷикистон ва гӯиши мардуми порсизабонаш ба кор намеравад?

Агар «номгузории тоҷикӣ» ва «забони тоҷикӣ» истилоҳе мандаровардӣ ва шӯравизода буда ва аз машрӯъияти торихию забонӣ бархурдор нестанд, пас чаро шумо худ истилоҳе мандаровардӣ ва шӯравизодаи «Осиёи Миёна»-ро ба кор мебаред?

Ман забони тоҷикиро ҳамон забони порсӣ медонам. Аммо ин забоне ки ман тоҷикияш меномам бо он забоне ки шумо меъёраш медонед, андаке дигаргуниҳо дорад.

Дар навиштори ман манзур аз «забони тоҷикӣ» забони мардуми тоҷик ва кишвари Тоҷикистон аст.

Ин се ном барои як забон падидае сиёсӣ аст ки аз вуҷуди се кишвар бо ҳукуматҳо ё низомҳои мухталиф ва дар бархе масоъил, аз он ҷумла масъалаи забон, мухолиф, бархостааст.

дар навишторам истилоҳи «тоҷикӣ»-ро дар мавориде ба кор мебарам ва хоҳам бурд ки манзурам ҳар он чизе бошад ки мансуб ва марбут ба 7 милюну чандсад ҳазор мардум ва 143 ҳазор км² сарзамине бошад ки тоҷик ва Тоҷикистон ном доранд.

Барои осонии кор ва зудёбии манзур дар навишторам барои точикон ман забонамонро «точики» меномам. Шумо онро «порси» бидонед".

about an hour ago · Like

· 

امید جیهانی Шумо дар суханчинӣ низ усто будаед, Дориюш. Аммо дарёфтатон аз ин суханҳоям комилан ғалат аст. Манзурам аз «номгузории тоҷикӣ» номҳоест ки тоҷикон бар ҷойҳо мегузоранд. Манзурам аз ин «тоҷикон» низ ҳамон 7 милюну чандсад ҳазор мардумест ки дар 143 ҳазор км² сарзамине зиндагӣ мекунанд ки Тоҷикистон ном дорад. Ин тавзеҳро аз он рӯ овардам ки шумо ҳама эрониён ва Эронро дар назар нагиред. Оё шумо ҷойномҳое чун «ноҳияи ба номи Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ» ё «шаҳраки ба номи Сироҷиддин Исоев» ё «Ваҳдат»ро ҷойномҳои порсӣ мешуморед?

about an hour ago · Like

· 

Dariush Rajabian Суханчинӣ набуд, балки умедчинӣ буд, Умед. Ва ҳар касе дар ин замина устод аст, чун навиштаҳоятон ҷилави чашми мо муҳайёст. Ин ҳам аз он тиккаҳое буд, ки барои парронданашон иштиёқи фаровоне доред. Умедворам ин иштиёқатон дар тавзеҳи мавзеъатон барҷастатар бошад.
Бо нигоҳе гузаро ба дифоъияатон аз истилоҳи "забони тоҷикӣ" дармеёбем, ки шумо онро меъёр медонед ("Оё магар ҳамин истилоҳи «тоҷикӣ» дар порсии меъёре ки шумо ҷон ба каф гирифтаву густаришаш медиҳед, барои номидани забони расмии кишвари Тоҷикистон ва гӯиши мардуми порсизабонаш ба кор намеравад?"), шумо онро забоне муҷаззо аз "забони порсӣ" медонед ("ин забоне ки ман тоҷикияш меномам бо он забоне ки шумо меъёраш медонед, андаке дигаргуниҳо дорад"), шумо онро вобаста ба марзҳои сиёсӣ медонед ("Дар навиштори ман манзур аз «забони тоҷикӣ» забони мардуми тоҷик ва кишвари Тоҷикистон аст"), шумо мавҷудияти се ном барои як забонро як падидаи солим, яъне қобили пазириш ва мутаъориф медонед ("Ин се ном барои як забон падидае сиёсӣ аст ки аз вуҷуди се кишвар бо ҳукуматҳо ё низомҳои мухталиф ва дар бархе масоъил, аз он ҷумла масъалаи забон, мухолиф, бархостааст"), шумо тамоми он одамонеро, ки ба забони мо берун аз ин 143 ҳазор килуметри мураббаъ суҳбат мекунанд, нодида гирифтаед ("дар навишторам истилоҳи «тоҷикӣ»-ро дар мавориде ба кор мебарам ва хоҳам бурд ки манзурам ҳар он чизе бошад ки мансуб ва марбут ба 7 милюну чандсад ҳазор мардум ва 143 ҳазор км² сарзамине бошад ки тоҷик ва Тоҷикистон ном доранд") ва барои тавҷеҳи корбурди истилоҳи ғалати "забони тоҷикӣ" баҳонае ҳам тарошидаед, ки ба чашми худатон ҳам шояд ҷиддӣ наояд ("Барои осонии кор ва зудёбии манзур дар навишторам барои точикон ман забонамонро «точики» меномам. Шумо онро «порси» бидонед").
Инҳо дифоъия аз "номгузории тоҷикӣ" буд ё аз номгузорӣ ба "забони тоҷикӣ"?

about an hour ago · Edited · Like

· 

امید جیهانی Инҳо ҳама дар дифоъ аз номгузории тоҷикӣ буд ки баҳсамон аз ҳамон оғоз шуд. Зимнан, шӯхиро ҳам бад нест ташхис бидиҳед.
Вале оё шумо воқеъан ҷойномҳое чун «ноҳияи ба номи Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ» ё «шаҳраки ба номи Сироҷиддин Исоев» ё «Ваҳдат»ро ҷойномҳои порсӣ мешуморед?

59 minutes ago · Like

· 

Dariush Rajabian Тамоми он иддаъоҳо марбут ба забон аст, на номгузорӣ. Ин барои ҳар чашми ғайримусаллаҳе ҳувайдост. Аз шӯхӣ гарде дар он намебинам, магар ин ки бигӯед куҷо манзуратон шӯхӣ будааст, то мо ҳам бихандем. Дар бораи ҷойномҳо зери сутуне, ки марбут ба ҷойномҳо буд, мешавад изҳори назар кард. Инҷо, ҳамон гуна ки мустаҳзаред, суҳбат аз истилоҳи ғалати "забони тоҷикӣ" аст. Мехоҳам бидонам, ки исрори шумо барои корбурди он бар чи мабное устувор аст ё дигар нест.

55 minutes ago · Edited · Like

· 

امید جیهانی Инҳо пурсишҳое буданд ки бепосух монданд:
1. Оё магар ҳамин истилоҳи «тоҷикӣ» дар порсии меъёре ки шумо ҷон ба каф гирифтаву густаришаш медиҳед, барои номидани забони расмии кишвари Тоҷикистон ва гӯиши мардуми порсизабонаш ба кор намеравад?

2. Оё шумо ҷойномҳое чун «ноҳияи ба номи Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ» ё «шаҳраки ба номи Сироҷиддин Исоев» ё «Ваҳдат»ро ҷойномҳои порсӣ мешуморед?

52 minutes ago · Like

· 

Dariush Rajabian Шигирди шигарфест, Умед. Ба ҷои посух гуфтан ба пурсише пӯстканда ба суоле бармегардед, ки посухашро дар оғози баҳс додаам. Лутфан ба "Пурсишу посухи 1" дар матни аслӣ таваҷҷуҳ кунед, ки посухи пурсиши шуморо додаам.
Дар мавриди ҷойномҳо ҳам посухам равшан аст. На хайр, порсӣ намедонам. Аммо посухи шумо ку? Мехоҳам бидонам, ки исрори шумо барои корбурди истилоҳи "забони тоҷикӣ" бар чи мабное устувор аст ё дигар нест.

40 minutes ago · Edited · Like

· 

امید جیهانی Ман истилоҳи «забони тоҷикӣ»-ро бо ҳамон маъние ки тавзеҳ додам гаҳ гоҳе ба кор хоҳам бурд.

35 minutes ago · Edited · Like

· 

Dariush Rajabian Шумо посухи пурсиши маро бидиҳед ва дар бораи ҷойномҳо дар ҷои муносибашон баҳсро оғоз кунед.

37 minutes ago · Like

· 

امید جیهانی Вале он ҷойномҳо агар порсӣ нестанд, пас чистанд? Оё магар забоне ки ин ҷойномҳо аз вожагону таркиботаш сохта шудаанд, порсӣ нест?

35 minutes ago · Like

· 

Dariush Rajabian Гуфта будед, то ба фалону фалон пурсиши ман посух надиҳӣ, аз посухҳои ман хабаре нахоҳад буд. Матлаби боло ба хотири шунидани тавҷеҳоти шумо дар посух ба он пурсишҳо навишта шуд. Куҷост посухе, ки бар кафаи мантиқ чиратар ояд? Оё гурез аз посух гуфтанро шигирди муносибе барои як баҳси ҷиддӣ медонед? Агар мавзеъи шумо заъф дорад, оё беҳтар нест бар он нуқоти заъфаш биандешед ва агар дармонпазир нест, ба воқеъияти ъилмӣ тан диҳед?

35 minutes ago · Like

· 

Dariush Rajabian Иддаъои мо басе сода аст: "забони тоҷикӣ" истилоҳе сиёсист, ки бар пояи воқеъият устувор нест ва барои дарҳам шикастани забони порсӣ сохта шудааст ва гӯишварони он бояд аз корбурди ин истилоҳ парҳез кунанд. Бо ин истор мушкиле доред?

33 minutes ago · Like

· 

امید جیهانی Ман ҳама пурсишҳоятонро посух додаам. Исторам ҳамон аст ки дар бойгонӣ кошта шудааст. Ба ҷои ин ҳама бозпурсӣ ҳамонро як бор бихонед.
Вале он ҷойномҳо агар порсӣ нестанд, пас чистанд? Оё магар забоне ки ин ҷойномҳо аз вожагону таркиботаш сохта шудаанд, порсӣ нест?

31 minutes ago · Like

· 

Dariush Rajabian Ман посухҳои шуморо, ки марбут ба номи забон мешавад, раддабандӣ кардаму коштам. Саранҷом ҳам дарнаёфтам, ки кадом наъл асту кадом мех. Билохира, номи забони мо порсӣ аст ё ночор аз пазируфтани ғалати мусталаҳи "забони тоҷикӣ" ҳастем? Агар ночорем, чаро? Агар ғалат аст, чаро ислоҳ нашавад? Посух гуфтан ба маънои ҳарф задан нест, балки нишона рафтан ба пурсиш аст. Ба ин пурсишҳо посухе надодед.

28 minutes ago · Like

· 

امید جیهانی Инро бихонед ва посухатонро пайдо кунед: http://www.facebook.com/groups/zabaneparsi/442050222508466/

Забони порсӣ

26 minutes ago · Like · Remove Preview

· 

Dariush Rajabian Бидуни ёдкарди шумо, дӯстам, онро хондаам. Посухатонро инҷо мехоҳам. Чун миёни ончи онҷо гуфтаеду инҷо мекоред, фосилаест.

6 minutes ago · Like

· 

Dariush Rajabian Дар дебоча ва поварақии он навишта мехонем: "Агар гоҳе дар навиштораш забони тоҷиконро «забони тоҷикӣ» ва ё «порсии тоҷикӣ» меномад, сирфан барои ишора ба бархе ноҳамхониҳову ноҳамгуниҳоии вожагонӣ, сохторӣ ва овоие аст ки дар миёни ду гуна аз забони порсӣ, яъне порсии эрониён ва порсии тоҷикон, дида мешаванд".

Пурсиш ҳам сари ҳамон "забони тоҷикӣ" хондани забони порсист, ки гуфтед, ғалати мусталаҳ аст. Чаро пойбанди як ғалати мусталаҳи сарнавиштсоз бимонем ва дар садади ислоҳи он ғалат барнаоем?

·  6 minutes ago · Like

· 

امید جیهانی То инҷо ки шумо бештар аз ман ин истилоҳро ба кор бурдаед. Агар ҳама навишторамро ҷамъ кунам шояд мавориди корбурди ин истилоҳ ба андозае нашавад ки шумо дар ин як мавзуъ онро ёд кардаед. Оё мешавад ҳамин суъолро аз худатон бипурсам ки чаро дар корбурдаш исрор доред?

3 minutes ago · Like

· 

Dariush Rajabian :)
Бомазза буд. Аммо корбурди ман дар ин ҷустор фақат ҷиҳати ҷустуҷӯи манзури шумо аз исрор бар корбурди он аст, на ба ъунвони "воқеъияте, ки бояд бипазирем". Пас оё бояд ин ғалати мусталаҳро қурт дод ё дар садади ислоҳаш баромад?

A few seconds ago · Like

• 

  امید جیهانی Оё ҳама ғалатҳои мусталаҳро бояд ислоҳ кунем ва ё фақат онҳоеро ки шумо қабулашон надоред?

  28 minutes ago · Edited · Like
• 

  Dariush Rajabian Инҷо шахси ману шумо матраҳ нест. Чи беҳтар, агар ҳамаи ғалатҳои мусталаҳ ислоҳ шавад. Аммо бархе чун ин яке, ки шумо ҳам қабул доред ғалат аст, бас сарнавиштсоз аст ва реша дар тарҳе бунёдбарандоз дорад. Як натиҷаи навинаш ин аст, ки дӯсте мегӯяд: "Форсӣ рафт. Тоҷикӣ ба ёди форсӣ бояд бимонад (?)". Оё ин ғалати бунёдбарандоз бояд бимонад? Ва оё ислоҳи он ки фурҷае аз касе намебарад ва фақат мехоҳад, ки ба номи забонамон арҷ бигзорем, шуданӣ нест?
  
  

  • 
    
  • 

    Dariush Rajabian Дар фарҷоми ин баҳс бо таъкиди музоъаф мегӯям, ки ба Умеди Ҷайҳонии гиромию андӯхтаҳояш арҷи бисёр дорам (сарфи назар аз ин ҳама мунозироте, ки пеш меояд). Дар мақолае, ки Умед нишониашро кошта, ҳарфи ниҳоии ӯ падидор аст: "Аз ин ҷост ки забони моро бояд «порсӣ» номид то пайвандаш бо «порсоӣ» низ нигаҳ дошта шавад". Фаротар аз ин хостае матраҳ набуду нест.

A Debate Over 'Tajiki'. Part 3

Баҳсе бар сари "забони тоҷикӣ". Бахши 3

·  

Islombek Qurbon Бояд як чиз мусаллам бошад, ки аз диди илми забон номи порсиро доро буда, лахчахои он гуиши он эронист, точикист дарист !Ин ба мантики илми наздиктар аст.Гуишхо ба минтакахо низ таксим мешавад бухори самарканди кулоби хучанди хисори ёвони:)

14 hours ago · Like

·  

Saadi Mahdi Нодуруст фикр доред. Точики муродифи дигари порсист барои ин тарафи руди ому будахо. точикирио гуиш номидан хамоно гуиш номидани порсист.

14 hours ago · Like

·  

Islombek Qurbon Дустам Саъди азиз фарки асосии байни гуфтори ин суи рудро аз онсуи руд дар чи мебинед?

14 hours ago · Like

·  

Islombek Qurbon Дар даврони то инкилоби рус ин забон яксон порси ном дошт имруз он магар бо таркиб услуб ва сарфу нахв дигар шудааст?Чи фаркияти грамматики таркиби лугави ва сохту бофтро доранд забони порсии имрузаву дируза?

14 hours ago · Like

·  

Saadi Mahdi Шумо дар боло гуфтед, иловахои русиву арабиву англ дар хар минтака

14 hours ago · Like

·  

Dariush Rajabian Саъдичон, мутародифи номи "ъарабй" чист, ки дар 22 кишвар такаллум мешавад? Мутародифи испониёйи, фаронсавй, олмонй, русй, пуртуголй чист, ки хар кадом дар чандин кишвари чахон гуишвар доранд? Барои чи ба чони забони порсй часпидеду мехохед онро тикка-пора кунед ва ба забонхои дигар касе коре надорeд? Ба решаи ин истори худ биандешед, ки аслан ин мавзеъ аз они шумо буда ё тавассути бегонагон бар шумо савор шудааст.

14 hours ago · Like

·  

Islombek Qurbon Ин асос шуда наметавонад барои дигар шудани забон дустам танхо чудоии сиёси сабагори ин гаштааст аммо табиати забон устухону таркиби он дигар нашудааст.

14 hours ago · Like

·  

Saadi Mahdi Шумо агар чунин бархурд кунед, дар ин миён гурухи сеюм пайдо шудааст, ки мегуянд инхо - точикиву порси забонхои алохидааанд, аз ин ман метарсам. Шумо бояд бипарзиред, ки забони точики хаст ва ин хамон порсист

14 hours ago · Like

·  

Islombek Qurbon Саъдии азиз баръакс мо бояд бо диди илми исбот намоем ки ин хамон порсиест ки бо зурии сиёсати коммунисти номи точики гирифтааст на баръакс зеро ки ачдодони мо то коммунистон забонашонро порси медонистанд ва мо низ бояд онро тасдик намоем

14 hours ago · Like

·  

Seddiq Mobarak Фикри Сайидюнус хамоно мантикист. Точикони Афгонистон, ки худро точик медонанд, забонашонро форсии дари мегуянд (чун онхо хам чун мо дар банди сиёсат мондаанд - сиёсати паштунхо). Точикони Узбакистон хам ки худро точик медонанд, забонашонро форси меноманд (чун узбакхо барои чудоии забони онхо то хол сифате чун дариву точики ихтироъ накардаанд). Пас агар точики забон мебуд, мебоист точикони берун аз худуди кишвари Точикистон хам онро мепазируфтанд. Бубинед, чи гуна мешавад, забоне, ки аз худуди Самарканду Душанбе тавассути темуриён ба Хинд рафт, форси будаасту он забоне, ки "модари" он забони ба Хинд рафта махсуб мешавад, точики будааст?

13 hours ago · Like · 1

·  

Islombek Qurbon Бале Сиддики азиз забони мо пахнои бештаре дорад аз эрону точикистону хинду афгонистон он номи порсиро дорост.

13 hours ago · Like

·  

Islombek Qurbon бале точикони эрону хиндва афгонистон пас бояд забони точики гуянд вале на мантики нест ин дари сифати порсист на худи он ончо низ барои чудоиандози и як забон кушиш рафта истодааст.

13 hours ago · Like

·  

Dariush Rajabian Саъдии гиромй, иттифокан, ононе, ки истилохи "забони точикй"-ро сохтанд, мехостанд чунин рузе фаро бирасад, ки гуишварони он пойбанди ин ном бимонанд ва дигар онро "забони порсй" надонанд ва дар рушди вижагихои хоссу мутафовити он бикушанд, чунон ки рузе дигар хеч "точикзабон"-е забони порсиро нафахмад. То хадди зиёде дар ин замина муваффак шуданд. "Забони точикй" мутародифи "забони порсй" нест, балки бино ба кавонини забоншинохтй, як чунин забоне вучуд надорад. Як истилохи сиёсист, ки бар забони порсй гузоштаанд. Номи забон хамоно "порсй" (форсй) аст. Шумо ки забоншинос хастед, бояд бидонед, ки гуиш ва забон чи хусусиёте доранд. Пофишорй бар истилохи "забони точикй" мояи чудоию парокандагии забони мо шуда, на воруна, мусалламан.

13 hours ago · Edited · Like · 1

·  

Saadi Mahdi Муродифи дигари араб - този

13 hours ago · Like

·  

Seddiq Mobarak Ягона точиконе, ки забони худро форси меноманд, точикони Узбакистонанд. Забони онхоро хам мешуд ба дигар номи сохтаву сиёси дигар кард, аммо зарурат ба ин набуд. Зарурат он буд, ки забони точикони Точикистону Узбакистон дар номаш тафовут дошта бошад. Ин аз дидгохи мушовирони сиёсатмадори узбак як рохи дур андохтани кавми точик дар ин ду кишвар аст!

13 hours ago · Like · 1

·  

Islombek Qurbon Ин фикр хам мантикист

13 hours ago · Like

·  

Islombek Qurbon Този номи кавм буда на забон!

13 hours ago · Like

·  

Islombek Qurbon Аммо забони хешро бухориен ва самаркандиен бе узбекон хам порси меномиданд.

13 hours ago · Like

·  

Islombek Qurbon Суоле доштам ки Навои шеъри хеш ба турки мегуфт е узбеки?

13 hours ago · Like

·  

Dariush Rajabian Saadi Mahdi Муродифи дигари араб - този
about a minute ago · Like
"Тозй" тарчумаи вожаи "ъараб" дар забони порсист. Хамчунон ки тарчумаи вожаи Deutsch дар забони русй "немец" бошад. Пас шумо оё тафовут миёни порсигуёни Точикистону Узбакистону Афгонистону Эронро дар хадди тафовут миёни ъарабу порс ва русу олмонй мебинед? Ин дакикан хостаи хамонхое буд, ки истилохи "забони точикй"-ро сохтанд. Сухбат аз номи як забон барои гуишварони он забон аст, на тарчумаи он барои гуишварони забонхои дигар. Барои як ъараб номи забонаш хамачо "лугат-ул-ъарабия" аст ва барои як инглисизабон хамачо English. Чаро барои як порсигу забони модариаш бояд се ном дошта бошад? Суол инчост.13 hours ago · Edited · Like · 1

·  

Islombek Qurbon бале арабхо забони адабии хешро тавассути Куръон лугатулфусха (ноб) барои кулли кишвархои арабзабон нигах доштаанд.

13 hours ago · Like

·  

Saadi Mahdi Хазорхо муалимони забони точики дар дипломхояшон муаллими забон ва адабиёти точик навишта шудааст, кафедрахои забони точики ва нихоят Конуни асоси ки забони давлатии ин кишварро забони точики гуфтааст. Инхоро аз ёд набароред

13 hours ago · Like

·  

Islombek Qurbon Ин хам кабул аст аммо минбаъд бояд мархила ба мархила иваз бояд намуд дар ояндаи дур кумитава масъулини забон бояд накшаи ба сомон овардани истилохотро пайрези намоянд.

13 hours ago · Like

·  

Islombek Qurbon Аммо то он дам бояд дар тафаккури уламо ва рушанзамирон ин кор анчом пазирад.

13 hours ago · Like

·  

Saadi Mahdi Дер шуд, дигар точики чун точики мемонад, бо ёди порси

13 hours ago · Like

·  

Dariush Rajabian Саъдичон, дар бораи расмиёт каблан сухбат кардем. Сиёсат фохиша аст. Дасти зури сурх, ки меояд, "забони форсй" дар конуни асосй табдил ба "забони точикй" мешавад. Дасти сурх, ки меравад, "забони точикй (форсй)" мешавад. Боз тарс аз дасти рус меояд, "забони точикй (форсй)" расман табдил ба "забони точикй" мешавад. Сиришту асолати забон, аммо, фохиша нест ва побарчост ва хамоно "забони порсй" мондааст. Пас номи он хамон "забони порсй" асту дигар хеч.

13 hours ago · Like · 2

·  

Islombek Qurbon Яхудиён ба хотири зинда намудани торихи забони хеш забони мурдаашнро зинда карданд мо чаро номи аслии забонамонро ба маснадаш баргардонида натавонем.

13 hours ago · Unlike · 2

·  

Seddiq Mobarak Ин чо Исломбек фикри чолиб баён карданд, ки арабхо забони Куръонро "лугату-л-фусха" мегянд. Вокеан, забони араби дар 22 кишгвари арабизабон пахн шудааст, ки лахчахояшон тафовутхои чашмрасе ба хам доранд. Аммо барои ягона нигох доштани ин забон хамон забони Куръон хидмати бузурге карда ва мекунад. Барои мардумони окилу донову огох низ забони осори Рудакиву Фирдавси барои забони форси хамон манзалати забони Куръонро барои забони араби дорад. Ва ин пайвандгох - яъне осори Рудакиву Фирдавси... занчираи мазкурро на танхо нигох дошта, балки бештару бехтар аз пайвандгохи арабизабонон (Куръони карим) истехком бахшидаву мутакориб кардааст. Танхо инро бояд донист, чун донистем - мушкил абадан махв мешавад.

12 hours ago · Edited · Unlike · 2

·  

Esfandiar Adina (Saadi Mahdi Хазорхо муалимони забони точики дар дипломхояшон муаллими забон ва адабиёти точик навишта шудааст, кафедрахои забони точики ва нихоят Конуни асоси ки забони давлатии ин кишварро забони точики гуфтааст. Инхоро аз ёд набароред)

Саъдиҷон, мо дар гузашта садҳо ҳазор шоъиру олиму донишманду бузургоне доштем, ки забони худро ПОРСӢ гуфтаанд, ин чанд муаллиму унвонҷӯ пеши онон магар чизе ҳаст?

12 hours ago · Unlike · 2

·  

Khanjarbek Kurbonbekov Киё Дориюш, банда албатта забонро чун порсй мешиносам, на точикй. Ман бахси шумо ва Умеди азизро думболагирй доштам. То чое дарк кардам, киё Умед забонро чун порсй медонад вале он кас хакикати имрузи забони порсй "точикй"-ро дар Точикистон, мегуянд ва хак ба чониби ишон аст. Аммо агар перомуни пешина ва ояндаи забон сухан гуем(сиёсат ба канор) пас хакро шумо сазоворед.

12 hours ago · Like · 3

·  

امید جیهانی Худоро сипос ки дар ин миён касе ёфт мешудааст ки воқеъиятҳои имрӯзиро чунон ки ҳаст бибинад. Осебшиносии забон ва ислоҳи мушкилот бе дарки ин воқеъиятҳо имконпазир нест.

11 hours ago · Like · 1

·  

Islombek Qurbon Дуруст аст Умеди азиз вокеиятро бояд дид ва ислох бояд намуд чун дарк менамои он равиши хато дорад.

11 hours ago · Edited · Like

·  

Saadi Mahdi Онхо аллакай дар адабиёти точик чун точикон ва забонашон точики рафтааст

11 hours ago via · Like

·  

Seddiq Mobarak Умеди арчманд, Ханчарбек танхо касе нест, ки ба фикри шумо ханаво бошад. Ман хам бо шумо мувофикам ва он чи манзури шумо аз "точики" аст, ба хуби дарк мекунам. Танхо инчо сари риштаи васлро гум кардаем ва чун онро дарёбем ва мухимаш шумову Дорюши гироми дарёбед, дигар фазои холи аз миён рафъ хохад шуд.

11 hours ago · Like · 1

·  

Сайидюнуси Истаравшани Саъдии азиз, ин ки мефармоед, "Онхо аллакай дар адабиёти точик чун точикон ва забонашон точики рафтааст", магар тавҷеҳи қобили қабул аст? Магар метавон рӯи ҳар ғалате, ки дар бурҳае аз замон анҷом гирифта, сиҳҳа гузошт? Асосан, яке аз корҳое ки бояд анҷом гирад, ба ҷои худ ва асли худ бозгардондани мафоҳим ва ҳақоиқи ворунашуда аст. Хеле аз ғалатҳо дар муддати истилои русҳо анҷом гирифта, ки бояд камар баст ва онҳоро тасҳеҳ намуд.

11 hours ago · Unlike · 2

·  

Сайидюнуси Истаравшани Ва яке аз онҳо қатъан тағйири унвони забони мо ба порсӣ аст бидуни ҳеч қайду шарте.

11 hours ago · Unlike · 2

·  

Dariush Rajabian "Khanjarbek Kurbonbekov: Киё Дориюш, банда албатта забонро чун порсй мешиносам, на точикй."
Ханчарбеки гиромй. Мо ҳам забонамонро бо номи "порсй" мешиносем, на "точикй". Аммо бархе аз дўстон бар сари "забони точикй" исрор доранд ва мавзеъгириашон ҳанўз бар пояи усули забоншинохтй барои худашон ҳам равшан нашудааст.
То дарнаёбем, ки сохтани истилоҳи "забони точикй" сароғози сиёсати порасозии забони порсй дар минтақа буд ва мардуд аст, аз осебшиносй наметавон дам зад. Тарафдорони "забони точикй" санги ҳамин истилоҳро бар сина мезананд ва мегўянд: "забони мо точикй асту порсй нест ва қоъидаҳои худро дорад". Барои осебшиносии забон нахуст бояд изъон кард, ки забони мо ҳамон забони порсй аст, ки дучори тачовузи бегона воқеъ шуда ва он осеби ношй аз тачовузи бегонаро бояд бартараф кард.

6 hours ago · Edited · Like

·  

امید جیهانی Он бархе аз дӯстон исторашонро солҳо пеш рӯшан карда ва худро аз ин хурдагириҳо ва хурдакориҳо раҳо кардаанд. Рӯшантар аз ин намешавад гуфт: http://www.facebook.com/groups/zabaneparsi/442050222508466/
Агар бархе аз дӯстон гуфторе бад-ин рӯшаниро дар намеёбанд аз худ гиламанд бошанд.

Забони порсӣ

5 hours ago · Like · Remove Preview

·  

Dariush Rajabian Умеди Чайҳонй: "Агар гоҳе дар навиштораш забони тоҷиконро «забони тоҷикӣ» ва ё «порсии тоҷикӣ» меномад, сирфан барои ишора ба бархе ноҳамхониҳову ноҳамгуниҳоии вожагонӣ, сохторӣ ва овоие аст ки дар миёни ду гуна аз забони порсӣ, яъне порсии эрониён ва порсии тоҷикон, дида мешаванд. Умедворам бархе сарзанишгарон исторамро дуруст дарёбанд ва дигар аз коҳе кӯҳ насозанд."

Ин навиштаи шумо моли солҳо пеш аст, ба қавли худатон. Аммо дар ҳамин сутуне, ки моли ҳамин рўзҳост, ҳудуди даҳ бор таъкид шудааст, ки "забони точикй" аз диди забоншинохтй истилоҳи ғалатест, агар манзури мо гўиш бошад. Барои гўиш истилоҳи "забон"-ро ба кор набаранд. Ва пофишорй бар "забони точикй" ба маънии исрор бар вучуди забоне ғайр аз порсй ба номи "забони точикй" аст. Ва ба ҳамин шумор ҳам таъкид шуда, ки дар ъиборати "забони порсии точикй" манзури коршиносон гўише вижа аз забони порсй аст ва дар он "точикй" ҳолати исмро надорад ва сирфан як сифат аст. Кучои ин нукта равшан нест, ки ин ҳама муддатро барои тавзеҳаш моя бигзорем?

5 hours ago · Like · 2

·  

نسیب جان امانی http://gazeta.tj/chg/5571-ch1251-boyad-kard-to-yak-zabonamon-se-zabon-nashavad.html

Чӣ бояд кард то як забонамон се забон нашавад? » Медиа-холдинг "Чархи Гардун"

gazeta.tj

Cолҳои ахир дар расонаҳои гурӯҳӣ ва доираҳои илму фарҳанг пиромуни забони порсӣ ва гӯишҳои бузурги он баҳсҳои до

5 hours ago · Unlike · 2 · Remove Preview

·  

Dariush Rajabian “Агар ин гӯишро дар Афғонистон забони дарӣ гӯему дар Тоҷикистон онро тоҷикӣ бихонем, пас забони мардуми порсизабони Ҳинду Покистонро чӣ бигӯем?!”
Восифи Бохтарй (Афғонистон)