Friday, October 12, 2012

A Debate Over 'Tajiki'. Part 3


Баҳсе бар сари "забони тоҷикӣ". Бахши 3
·  
Islombek Qurbon Бояд як чиз мусаллам бошад, ки аз диди илми забон номи порсиро доро буда, лахчахои он гуиши он эронист, точикист дарист !Ин ба мантики илми наздиктар аст.Гуишхо ба минтакахо низ таксим мешавад бухори самарканди кулоби хучанди хисори ёвони:)
·  
Saadi Mahdi Нодуруст фикр доред. Точики муродифи дигари порсист барои ин тарафи руди ому будахо. точикирио гуиш номидан хамоно гуиш номидани порсист.
·  
Islombek Qurbon Дустам Саъди азиз фарки асосии байни гуфтори ин суи рудро аз онсуи руд дар чи мебинед?
·  
Islombek Qurbon Дар даврони то инкилоби рус ин забон яксон порси ном дошт имруз он магар бо таркиб услуб ва сарфу нахв дигар шудааст?Чи фаркияти грамматики таркиби лугави ва сохту бофтро доранд забони порсии имрузаву дируза?
·  
Saadi Mahdi Шумо дар боло гуфтед, иловахои русиву арабиву англ дар хар минтака
·  
Dariush Rajabian Саъдичон, мутародифи номи "ъарабй" чист, ки дар 22 кишвар такаллум мешавад? Мутародифи испониёйи, фаронсавй, олмонй, русй, пуртуголй чист, ки хар кадом дар чандин кишвари чахон гуишвар доранд? Барои чи ба чони забони порсй часпидеду мехохед онро тикка-пора кунед ва ба забонхои дигар касе коре надорeд? Ба решаи ин истори худ биандешед, ки аслан ин мавзеъ аз они шумо буда ё тавассути бегонагон бар шумо савор шудааст.
·  
Islombek Qurbon Ин асос шуда наметавонад барои дигар шудани забон дустам танхо чудоии сиёси сабагори ин гаштааст аммо табиати забон устухону таркиби он дигар нашудааст.
·  
Saadi Mahdi Шумо агар чунин бархурд кунед, дар ин миён гурухи сеюм пайдо шудааст, ки мегуянд инхо - точикиву порси забонхои алохидааанд, аз ин ман метарсам. Шумо бояд бипарзиред, ки забони точики хаст ва ин хамон порсист
·  
Islombek Qurbon Саъдии азиз баръакс мо бояд бо диди илми исбот намоем ки ин хамон порсиест ки бо зурии сиёсати коммунисти номи точики гирифтааст на баръакс зеро ки ачдодони мо то коммунистон забонашонро порси медонистанд ва мо низ бояд онро тасдик намоем
·  
Seddiq Mobarak Фикри Сайидюнус хамоно мантикист. Точикони Афгонистон, ки худро точик медонанд, забонашонро форсии дари мегуянд (чун онхо хам чун мо дар банди сиёсат мондаанд - сиёсати паштунхо). Точикони Узбакистон хам ки худро точик медонанд, забонашонро форси меноманд (чун узбакхо барои чудоии забони онхо то хол сифате чун дариву точики ихтироъ накардаанд). Пас агар точики забон мебуд, мебоист точикони берун аз худуди кишвари Точикистон хам онро мепазируфтанд. Бубинед, чи гуна мешавад, забоне, ки аз худуди Самарканду Душанбе тавассути темуриён ба Хинд рафт, форси будаасту он забоне, ки "модари" он забони ба Хинд рафта махсуб мешавад, точики будааст?
·  
Islombek Qurbon Бале Сиддики азиз забони мо пахнои бештаре дорад аз эрону точикистону хинду афгонистон он номи порсиро дорост.
·  
Islombek Qurbon бале точикони эрону хиндва афгонистон пас бояд забони точики гуянд вале на мантики нест ин дари сифати порсист на худи он ончо низ барои чудоиандози и як забон кушиш рафта истодааст.
·  
Dariush Rajabian Саъдии гиромй, иттифокан, ононе, ки истилохи "забони точикй"-ро сохтанд, мехостанд чунин рузе фаро бирасад, ки гуишварони он пойбанди ин ном бимонанд ва дигар онро "забони порсй" надонанд ва дар рушди вижагихои хоссу мутафовити он бикушанд, чунон ки рузе дигар хеч "точикзабон"-е забони порсиро нафахмад. То хадди зиёде дар ин замина муваффак шуданд. "Забони точикй" мутародифи "забони порсй" нест, балки бино ба кавонини забоншинохтй, як чунин забоне вучуд надорад. Як истилохи сиёсист, ки бар забони порсй гузоштаанд. Номи забон хамоно "порсй" (форсй) аст. Шумо ки забоншинос хастед, бояд бидонед, ки гуиш ва забон чи хусусиёте доранд. Пофишорй бар истилохи "забони точикй" мояи чудоию парокандагии забони мо шуда, на воруна, мусалламан.
·  
Saadi Mahdi Муродифи дигари араб - този
·  
Seddiq Mobarak Ягона точиконе, ки забони худро форси меноманд, точикони Узбакистонанд. Забони онхоро хам мешуд ба дигар номи сохтаву сиёси дигар кард, аммо зарурат ба ин набуд. Зарурат он буд, ки забони точикони Точикистону Узбакистон дар номаш тафовут дошта бошад. Ин аз дидгохи мушовирони сиёсатмадори узбак як рохи дур андохтани кавми точик дар ин ду кишвар аст!
·  
Islombek Qurbon Ин фикр хам мантикист
·  
Islombek Qurbon Този номи кавм буда на забон!
·  
Islombek Qurbon Аммо забони хешро бухориен ва самаркандиен бе узбекон хам порси меномиданд.
·  
Islombek Qurbon Суоле доштам ки Навои шеъри хеш ба турки мегуфт е узбеки?
·  
Dariush Rajabian Saadi Mahdi Муродифи дигари араб - този
about a minute ago · Like
"Тозй" тарчумаи вожаи "ъараб" дар забони порсист. Хамчунон ки тарчумаи вожаи Deutsch дар забони русй "немец" бошад. Пас шумо оё тафовут миёни порсигуёни Точикистону Узбакистону Афгонистону Эронро дар хадди тафовут миёни ъарабу порс ва русу олмонй мебинед? Ин дакикан хостаи хамонхое буд, ки истилохи "забони точикй"-ро сохтанд. Сухбат аз номи як забон барои гуишварони он забон аст, на тарчумаи он барои гуишварони забонхои дигар. Барои як ъараб номи забонаш хамачо "лугат-ул-ъарабия" аст ва барои як инглисизабон хамачо English. Чаро барои як порсигу забони модариаш бояд се ном дошта бошад? Суол инчост.13 hours ago · Edited · Like · 1
·  
Islombek Qurbon бале арабхо забони адабии хешро тавассути Куръон лугатулфусха (ноб) барои кулли кишвархои арабзабон нигах доштаанд.
·  
Saadi Mahdi Хазорхо муалимони забони точики дар дипломхояшон муаллими забон ва адабиёти точик навишта шудааст, кафедрахои забони точики ва нихоят Конуни асоси ки забони давлатии ин кишварро забони точики гуфтааст. Инхоро аз ёд набароред
·  
Islombek Qurbon Ин хам кабул аст аммо минбаъд бояд мархила ба мархила иваз бояд намуд дар ояндаи дур кумитава масъулини забон бояд накшаи ба сомон овардани истилохотро пайрези намоянд.
·  
Islombek Qurbon Аммо то он дам бояд дар тафаккури уламо ва рушанзамирон ин кор анчом пазирад.
·  
Saadi Mahdi Дер шуд, дигар точики чун точики мемонад, бо ёди порси
·  
Dariush Rajabian Саъдичон, дар бораи расмиёт каблан сухбат кардем. Сиёсат фохиша аст. Дасти зури сурх, ки меояд, "забони форсй" дар конуни асосй табдил ба "забони точикй" мешавад. Дасти сурх, ки меравад, "забони точикй (форсй)" мешавад. Боз тарс аз дасти рус меояд, "забони точикй (форсй)" расман табдил ба "забони точикй" мешавад. Сиришту асолати забон, аммо, фохиша нест ва побарчост ва хамоно "забони порсй" мондааст. Пас номи он хамон "забони порсй" асту дигар хеч.
·  
Islombek Qurbon Яхудиён ба хотири зинда намудани торихи забони хеш забони мурдаашнро зинда карданд мо чаро номи аслии забонамонро ба маснадаш баргардонида натавонем.
·  
Seddiq Mobarak Ин чо Исломбек фикри чолиб баён карданд, ки арабхо забони Куръонро "лугату-л-фусха" мегянд. Вокеан, забони араби дар 22 кишгвари арабизабон пахн шудааст, ки лахчахояшон тафовутхои чашмрасе ба хам доранд. Аммо барои ягона нигох доштани ин забон хамон забони Куръон хидмати бузурге карда ва мекунад. Барои мардумони окилу донову огох низ забони осори Рудакиву Фирдавси барои забони форси хамон манзалати забони Куръонро барои забони араби дорад. Ва ин пайвандгох - яъне осори Рудакиву Фирдавси... занчираи мазкурро на танхо нигох дошта, балки бештару бехтар аз пайвандгохи арабизабонон (Куръони карим) истехком бахшидаву мутакориб кардааст. Танхо инро бояд донист, чун донистем - мушкил абадан махв мешавад.
·  
Esfandiar Adina (Saadi Mahdi Хазорхо муалимони забони точики дар дипломхояшон муаллими забон ва адабиёти точик навишта шудааст, кафедрахои забони точики ва нихоят Конуни асоси ки забони давлатии ин кишварро забони точики гуфтааст. Инхоро аз ёд набароред)

Саъдиҷон, мо дар гузашта садҳо ҳазор шоъиру олиму донишманду бузургоне доштем, ки забони худро ПОРСӢ гуфтаанд, ин чанд муаллиму унвонҷӯ пеши онон магар чизе ҳаст?
·  
Khanjarbek Kurbonbekov Киё Дориюш, банда албатта забонро чун порсй мешиносам, на точикй. Ман бахси шумо ва Умеди азизро думболагирй доштам. То чое дарк кардам, киё Умед забонро чун порсй медонад вале он кас хакикати имрузи забони порсй "точикй"-ро дар Точикистон, мегуянд ва хак ба чониби ишон аст. Аммо агар перомуни пешина ва ояндаи забон сухан гуем(сиёсат ба канор) пас хакро шумо сазоворед.
·  
امید جیهانی Худоро сипос ки дар ин миён касе ёфт мешудааст ки воқеъиятҳои имрӯзиро чунон ки ҳаст бибинад. Осебшиносии забон ва ислоҳи мушкилот бе дарки ин воқеъиятҳо имконпазир нест.
·  
Islombek Qurbon Дуруст аст Умеди азиз вокеиятро бояд дид ва ислох бояд намуд чун дарк менамои он равиши хато дорад.
·  
Saadi Mahdi Онхо аллакай дар адабиёти точик чун точикон ва забонашон точики рафтааст
·  
Seddiq Mobarak Умеди арчманд, Ханчарбек танхо касе нест, ки ба фикри шумо ханаво бошад. Ман хам бо шумо мувофикам ва он чи манзури шумо аз "точики" аст, ба хуби дарк мекунам. Танхо инчо сари риштаи васлро гум кардаем ва чун онро дарёбем ва мухимаш шумову Дорюши гироми дарёбед, дигар фазои холи аз миён рафъ хохад шуд.
·  
Сайидюнуси Истаравшани Саъдии азиз, ин ки мефармоед, "Онхо аллакай дар адабиёти точик чун точикон ва забонашон точики рафтааст", магар тавҷеҳи қобили қабул аст? Магар метавон рӯи ҳар ғалате, ки дар бурҳае аз замон анҷом гирифта, сиҳҳа гузошт? Асосан, яке аз корҳое ки бояд анҷом гирад, ба ҷои худ ва асли худ бозгардондани мафоҳим ва ҳақоиқи ворунашуда аст. Хеле аз ғалатҳо дар муддати истилои русҳо анҷом гирифта, ки бояд камар баст ва онҳоро тасҳеҳ намуд.
·  
Сайидюнуси Истаравшани Ва яке аз онҳо қатъан тағйири унвони забони мо ба порсӣ аст бидуни ҳеч қайду шарте.
·  
Dariush Rajabian "Khanjarbek Kurbonbekov: Киё Дориюш, банда албатта забонро чун порсй мешиносам, на точикй."
Ханчарбеки гиромй. Мо ҳам забонамонро бо номи "порсй" мешиносем, на "точикй". Аммо бархе аз дўстон бар сари "забони точикй" исрор доранд ва мавзеъгириашон ҳанўз бар пояи усули забоншинохтй барои худашон ҳам равшан нашудааст.
То дарнаёбем, ки сохтани истилоҳи "забони точикй" сароғози сиёсати порасозии забони порсй дар минтақа буд ва мардуд аст, аз осебшиносй наметавон дам зад. Тарафдорони "забони точикй" санги ҳамин истилоҳро бар сина мезананд ва мегўянд: "забони мо точикй асту порсй нест ва қоъидаҳои худро дорад". Барои осебшиносии забон нахуст бояд изъон кард, ки забони мо ҳамон забони порсй аст, ки дучори тачовузи бегона воқеъ шуда ва он осеби ношй аз тачовузи бегонаро бояд бартараф кард.
·  
امید جیهانی Он бархе аз дӯстон исторашонро солҳо пеш рӯшан карда ва худро аз ин хурдагириҳо ва хурдакориҳо раҳо кардаанд. Рӯшантар аз ин намешавад гуфт: http://www.facebook.com/groups/zabaneparsi/442050222508466/
Агар бархе аз дӯстон гуфторе бад-ин рӯшаниро дар намеёбанд аз худ гиламанд бошанд.
5 hours ago · Like · Remove Preview
·  
Dariush Rajabian Умеди Чайҳонй: "Агар гоҳе дар навиштораш забони тоҷиконро «забони тоҷикӣ» ва ё «порсии тоҷикӣ» меномад, сирфан барои ишора ба бархе ноҳамхониҳову ноҳамгуниҳоии вожагонӣ, сохторӣ ва овоие аст ки дар миёни ду гуна аз забони порсӣ, яъне порсии эрониён ва порсии тоҷикон, дида мешаванд. Умедворам бархе сарзанишгарон исторамро дуруст дарёбанд ва дигар аз коҳе кӯҳ насозанд."

Ин навиштаи шумо моли солҳо пеш аст, ба қавли худатон. Аммо дар ҳамин сутуне, ки моли ҳамин рўзҳост, ҳудуди даҳ бор таъкид шудааст, ки "забони точикй" аз диди забоншинохтй истилоҳи ғалатест, агар манзури мо гўиш бошад. Барои гўиш истилоҳи "забон"-ро ба кор набаранд. Ва пофишорй бар "забони точикй" ба маънии исрор бар вучуди забоне ғайр аз порсй ба номи "забони точикй" аст. Ва ба ҳамин шумор ҳам таъкид шуда, ки дар ъиборати "забони порсии точикй" манзури коршиносон гўише вижа аз забони порсй аст ва дар он "точикй" ҳолати исмро надорад ва сирфан як сифат аст. Кучои ин нукта равшан нест, ки ин ҳама муддатро барои тавзеҳаш моя бигзорем?
·  
gazeta.tj
Cолҳои ахир дар расонаҳои гурӯҳӣ ва доираҳои илму фарҳанг пиромуни забони порсӣ ва гӯишҳои бузурги он баҳсҳои до
5 hours ago · Unlike · 2 · Remove Preview
·  
Dariush Rajabian “Агар ин гӯишро дар Афғонистон забони дарӣ гӯему дар Тоҷикистон онро тоҷикӣ бихонем, пас забони мардуми порсизабони Ҳинду Покистонро чӣ бигӯем?!”
Восифи Бохтарй (Афғонистон)

No comments: