«Точикистон: ру ба шикаст»
Душанбе/Бруксел, 12 февриеи 2009: Точикистон на танхо ба бору ё деворе дар баробари нуфузи хушунат аз Афгонистон намемонад, балки ба таври рузафзун ба хамсояи чанубии худ шабех мешавад – давлате заъиф, ки аз нокомии рахбарй дар азоб аст.
«Точикистон: ру ба шикаст» тозатарин гузориши Гурухи Бухрони Байнулмилалист, ки мегуяд, бидуни ислохоти фарогир барои мукобила бо мушкилоти марбут ба амнияти гизойи, зерсохтхои энержй ва фасод, режими раисичумхур Рахмон дар маърази хатари фурупошй карор дорад.
Пол Квин-Чоч (Paul Quinn-Judgе), мудири барномаи Осиёи Миёнаи Гурухи Бухрон мегуяд: «Рахбарони Точикистон ба вузух эхсос мекунанд, ки хар навъ ислохоте боъиси аз даст додани кудрат хохад шуд. Аслан ба назар намеояд, ки тахти рахбарии раисичумхур Рахмон бехбуде иттифок биуфтад.»
То чанде пеш нисфи неруи кории Точикистон дар хорич аз кишвар кор мекарданд. Мухочирати корй на танхо рохи халоси осоне барои рахбарии голибан нокоромади кишвар буд. Он хамчунин (барои давлат) навъе амнияти сиёсй ба вучуд оварда буд, чун аъзои чавону пурэнержитари кишвар фурсатхои шуглй пайдо мекарданд ва тамоюле надоштанд, ки ба хиёбонхо бирезанду даст ба эътирозхои дастачамъй бизананд. Акнун дар паи бухрони иктисодии чахон фурсатхои шуглй дар Русия, Казокистон ва кишвархои дигар ру ба кохиш аст ва мухочирон ба хонахояшон бармегарданд.
Зерсохтхои кишвар, ки аз Шуравй ба мерос мондааст, ру ба фарсоиш аст ва зохиран рахбарии кишвар аслан намедонад, ки чи гуна бо як ришта бухронхои умдаи иктисодй ва ичтимоъй мукобила кунад. Дувумин зимистони паихам аст, ки бахши аъзаме аз кишвар аз неруи барк махрум аст.
Тавоноии чомеъаи байнулмилалй барои тагйири авзоъ дар Точикистон ба далели адами иттиход ва набуди алока (интерес) ба ин кишвар ё ноогохй аз мушкилоти Точикистон дар марказхои чахон бисёр махдуд аст. Дар холе ки руйкарди хамоханги кудратхо ба мушкилоти ин кишвари кучак метавонад суди фаровоне дар пай дошта бошад ва аз бурузи мушкилоти бузургтар чилавгирй кунад.
Сарфи назар аз шиканандагии хам режим ва хам зерсохтхои кишвар давлати Иёлоти Муттахидаи Омрико ба вузух Точикистонро ба унвони шарики умдаи эхтимолии худ чихати эчоди масири нави тадорукотй барои нерухои эътилоф дар Афгонистон арзёбй мекунад. Аммо як давлати бекифояту фосиди ру ба завол авлавиятхои амниятии Гарб дар минтакаро ба хубй таъмин нахохад кард.
Роберт Темплер – мудири барномаи Осиёи Гурухи Бухрон хушдор медихад: «Рахмон накшеро анчом намедихад, ки кишвархои гарбй интизорашро доштанд – эчоди як давлати мудерн ва коро, ки битавонад дар баробари густариши ифротгаройи аз Афгонистон ва дигар бахшхои Осиёи Чанубй девори устуворе бошад. Вай (Рахмон) бо хадафи равшани аз байн бурдани мунтакидони дарунй ва берунй, ки олтернотивхои зистпазире доранд, зимни чараёнхои нопухта, аммо муассири азлу насбхои амдй ва мучозот фазои сиёсиро холй кардааст.»
No comments:
Post a Comment