"Овоз"-и наврузии турктаборонБори дигар собит кардем, ки мо мардумони суханем. Тавонистаем суханро дар бартарин манзалат бинишонем (пеш аз ин ки аз осмон ба заминаш афканем), бо сухан зинда бимонему зиндагй кунем ва бо сухан хам бозй кунему бибозем. Аз ин чост, ки маъмулан гуи сибкатро ба ононе мебозем, ки кирдорро бар гуфтор тарчех додаанд. Ин бор хам чунин шуд.
Дар хамин рузхои соли гузашта буд, ки хаваси таъсиси як шабакаи телевизюнии порсй барои кишвархои порсизабон зехну калби макомотамонро тасхир карда буд. Ба гунае, ки хабаргузорихо мужда медоданд, ки ба зудй як чунин шабакае падид хохад омад ва хатто мухтавои куллии барномахои онро низ эълом карданд. Гуфтанд, ба далели тафовутхои идеулужику сиёсии миёни Эрону Точикистону Афгонистон ин телевизюн умдатан фархангй-ичтимоъй хохад буд. Сурфахои асабии намояндагони нохушнуди кавми паштун дар Афгонистон боъис шуд, ки порсигуён имтиёзеро барои онон низ коил шаванд ва бипазиранд, ки бахши кучаке аз ин барномахо ба забони пашту хам бошад. Он гох таъбири “телевизюни порсй” ва хувияти он зери суол мерафт, ки аз диди ман, суоли бузурге нест. Агар карор аст ин тахфиф дар баробари паштунхои кудратманд дар Афгонистон рохро барои ин тарх хамвор кунад, дарди ба хайр аст. Ба вижа агар ин нукта хам мадди назар бошад, ки пашту хам аз забонхои эронии шаркист.
Сипас торихи рохандозии шабакаи порсй эълом шуд, лагв шуд, дубора эълом шуд ва охирин бор беш аз як мох пеш буд, ки раиси Кумитаи давлатии садову симои Точикистон Наврузи 2009-ро торихи огози кори шабакаи мавъуд эълом кард.
Навруз хам гузашту аз шабакаи порсии мо хабаре нашуд. Ба чои он шабкаи телевизюнии тозае руи амвочи мохворайи рафт. На аз Эрону Точикистону Афгонистон, балки аз Туркия. На ба забони порсй, балки ба забонхои туркитабор. Ва аммо на бо номе туркй, балки бо унвони порсии ноби “Овоз”. Дуруст дар рузи Навруз ва ба ифтихори Навруз. Абдуллох Гул, раисичумхури Туркия, дар маросими гушоиши ин шабака зимни тавзехи маънои унвони порсии он гуфт: “Шабакаи “Овоз”-и ТРТ чахони турк (забон)-ро мухотаб карор медихад.” Чахони турк (забон) ба пиндошти бародарони турк минтакахои Болкон, Кафкоз ва Осиёи Миёнаро дарбар мегирад. Барномахо ба забонхои туркитабори гуногун тахияву пахш мешаванд ва бинандагон имкон доранд аз тарики ин шабака забони туркии истонбулиро хам биомузанд. Барои чахони туркизабон метавон ин руйдодро шодбош гуфт, чун ба ростй дар пайванди хар чи наздиктари онхо сахми басазое хохад дошт. Аммо барои мубтакирони ин андеша, ки порсигуёни се кишваранд, таслият муносибтар аст. Чун боз хам аз хадди сухан фаротар нарафтем. Нишастему назора кардем, ки чи гуна андешаи мо мавриди турктозии пушидае вокеъ мешавад, ба ягмо меравад ва дар сомоне дигар ба вукуъ мепайвандад.
Шабакаи “Овоз”, дакикан ба монанди тархи порсигуён, дар рузи Навруз рохандозй шуд ва мухтавои барномахои он хам (бо таваччух ба тафовутхои идеулужику сиёсии миёни кишвархо) фархангию ичтимоъист. Дар маросими гушоиши он дар канори макомоти кишвархои турктабор хунармандони баноме чун Таркани турк ва Севара Назархони узбак хузур доштанд. Турктаборон канори хам чашни Наврузро бо шукуху шавкат гиромй доштанд ва шабакаеро бо унвоне порсй, ки дар забони туркии навин вучуд надорад, ифтитох карданд.
Турфа руйдоде, ки моро дар гирдобе аз андешахои магшуш меафканад: оё фикри ифтитохи ин шабака кай дар зехни туркхо буруз кард? Ва агар онхо чунин барномаеро аз кабл доштанд, чаро касе аз он огох набуд? Ва чаро тархи мо, ки барои хама ошкор буд ва борхо дар хабарномахои мухталиф пахш шуд, ба мархилаи ичро нарасид?
Дарсе, ки аз ин руйдод хосил мешавад, шояд ин бошад, ки бехтар аст аз ин ба баъд камтар чор бизанему бештар кор кунем.
No comments:
Post a Comment