Friday, June 13, 2008

The Hanging Sword of Raghun

Шамшери хамоили Рогун

Чусторе аз Парвизи Пилтан (Душанбе)

Окил Окилов - нахуствазири Точикистон ба унвони хамтои русаш Владимир Путин номае фиристоду иштироки ин кишвар дар бунёди неругохи Рогунро дархост кард. Дар холе ки мохи гузашта Рамазон Абдулатипов - сафири Русия дар Точикистон шикоят мекард, ки тархи чадиди пешниходоти Русия барои ширкат дар сохтмони ин неругохро давлати Точикистон бечавоб гузоштааст.

Хуб, чаро Эмомалй Рахмон тавассути ёри безинхори худ ба нахуствазири Русия нома фиристод?

Шояд махз аз Путин талаби ширкат кардан ба он маъност,ки макомдорони Точикистон медонанд,ки «вазн»-и Путин дар хукумати Русия чанд аст? Аммо….

Бархе аз коршиносон ин гашти мавзеъи окои Рахмонро ба хаводиси ахири Кулоб ва боздошти Сухроб Лангариев нисбат медиханд. Сухроб Лангариев - бародари Лангарй Лангариев ва писари бобои Салмон – аз кумандонхои саршинос Фронти Халкй аст, ки дар руи кор омадани хукумати Рахмон сахми мустаким доранд.

Макомоти амниятии Точикистон уро дар ташкили гуруххои фаромиллии кочоки маводди мухаддир ва горатгарй бо истифода аз силох муттахам мекунанд. Аммо эъломи иттихом ва шеваи боздошти у дар 27 мохи май дар пеши назари мардуми Кулоб барои як рузи тамом сахнахои чанги хакикии солхои навадумро зинда кард.Дар чараёни ин боздошт, ки тавассути силоххои сакила сурат гирифт шаш нафар кушта шуд, даххо тан захмй ва даххо хазор дулор хисорат ба бор омад. Мухимтар аз хама ин хама эъломи иттихом мардумро конеъ накард ва мардум ба он чи ки хукумат гуфт, бовар накард.

Дар ин миён бар асоси ахбори бархе аз манобеъи наздик ба хукумат, иллати аслии хамла алайхи Сухроб чилавгирй аз накшаи анчоми табаддулоти давлатй алайхи Рахмон ва хукумати вай будааст. Гуфта мешавад дар ин кудето бархе аз фармондехони пешини Иттиходи мухолифони точик дар Бадахшон, Гарм ва Ванч низ шарик буда ва дар макомоти марказй низ хаводорон ва чонибдорон доштаанд.

Гуфта мешавад, ки се мошин силох ва мухиммоти чангй, ки Сухроб ба минтакаи Гарм барои яке аз ин фармондехон рохй кардааст, дар рох аз тарафи кормандони амният боздошту мусодира ва хамин тавр тархи кудето ошкор шудааст. Зимнан, гуфта мешавад, ки ин силоххоро Сухроб аз Афгонистон харидорй карда ва накшаи анчоми табаддулот низ дар ин кишвар тархрезй шудааст ва бар асоси ахбори хамин манобеъ, ин бор ин накша аз суи русхо пайрезй шуда ва хамчунин дар чанд рузи кабл аз хамла ба Сухроб Махмуд Худойбердиев - сарханги пешини вазорати дифоъи Точикистон, ки дар табъид ба сар мебарад, аз марзи вокеъ дар нохияи Турсунзодаи Точикистон ва Сариосиёи Узбакистон дидан кардааст ва Махмуд низ, гуфта мешавад, аз дигар чониби ин кудето будааст.

Аммо русхо ба хотири нопадид кардани радди пои худ махз аз тарики Афгонистон ба анчоми ин амал икдом кардаанд. Дуруст аст, ки русхо дар минтака дасти дароз доранд ва дуруст аст, ки муносибати Рахмон дар заминаи Рогун бо ин кишвар сард шудааст ва низ дуруст аст, ки бидуни Русия ва ичозаи он ин неругох сохта нахохад шуд. Зеро ин неругох на танхо як манбаъи таъмини рушнойи ба манозили точикон хохад буд, балки ин неругох як дафтар ё маркази мухимм ва калидии идораи кудрат дар Точикистону Узбакистон ва хамин тавр минтака хохад шуд, ки дар хеч сурат русхо онро ба дасти касе дигар намедиханд. Зеро бо ин неругох назорат ва кунтрули комил ва саддарсадии ояндаи бахши аъзами иктисоду кишоварзй ва хамин тавр саноеъи ин кишвархо, яъне хаёту мамоти минтака ба даст хохад омад.

Аз ин чост, ки Рахмони тарсон бо хазоруяк пушаймонй ба Русия аз номи ёри безинхори худ (Окилов) нома задааст, то русхоро дигарбора барои иштирок дар сохтмони неругох даъват кунад. Вай хуб медонад, ки русхо аз чи кудрат ва нуфузе бархурдоранд ва дар холати нодида гирифтани он сад бонки чахонй кодир ба пуштибонй аз Рахмон нахохад буд. Харчанд бар асоси тавофукоти миёни ду кишвар дар холоти истиснойи Рахмон хакки фармондехии пойгохи 201-и Русия мустакар дар Точикистонро дорад, аммо ин чо як нюанс аст, яъне танхо бо мувофакаи чониби Русия.

Гуфта мешавад, хадамоти амниятии Точикистон ба Рахмон фахмонидаанд, ки Сухроб тахти фармони хамин русхост. Ва Рахмон акнун аз тарс ба Русия нома навиштаву даъват кардааст , ки бар сари Рогун бозгардад. Албатта, Рахмон барои хифзи курсй ва бакои кудраташ ба хар рохе хохад рафт, ки мо инро дар тули ин солхо борхо мухошида кардаем. Мисоли возехи он хамон харфи торихии уст, ки Ислом Каримовро падари худ ва миллат эълом карда буд, вале баъдтар падар аз фарзандонаш ру тофт.

Ба хар сурат, Рогун на танхо нумоди номуси миллй ва символи давлатдории точикон аст, балки аз суи дигар, шамшери хамоил ва ё корди дудамаест бар фарки сари кудрати Рахмон.

Вале як суоли дигар ин аст, ки чаро Рахмон ва идороти амниятиаш аз эълони иттиххоми мазкур ва ё , тавре мегуянд ,«асли казия»-и Сухроб ичтиноб варзиданд ва нагуфтанд, ки вай касди ташкили табаддулоти давлатиро дошт? Зеро тарсиданд. Тарси онхо аз мардум аст. Чунки мардум низ аз Рахмон, дар вокеъ, хаста шудааст. Аз чониби дигар, Рахмон ба мардум чи тур метавонад бифахмонад ва итминон дихад, ки хамаи онхое, ки замоне хамрохаш буданд, касди табаддулот алайхи уро мекунанду карданй буданд: Яъкуб Салиму Гаффор Мирзо, Махмуд Худойбердиеву инак, бобои Салмону фарзандонаш ва низ Мухаммадрузй Искандаров нохакканду танхо ва танхо вай хакк аст? Ва то ба кай метавон афродро бо иттихоми кудетогарй ба махбас кашонид? Холо ин суол дигар чавоб пайдо кардааст, ки Рахмон аз рохи сиёсй рафтанй нест ва чи дар дохилу чи дар хорич ва хатто наздиктарин касонаш хам ба касди сарнагунии у уфтодаанд.

PS: Як Дарвеш бино ба мулохизоте номи бархе аз афроди мушаххасро, ки иддаъо шудааст аз хамрохони Сухроб Лангариев будаанд, аз матни ин гузориши дарёфтй хазф кардааст.

No comments: