Лахазоте пеш ба Гуфтугуи Ошкори Би-Би-Си бо Хочй Акбари Турачонзода гуш додам. Ба маънии томи вожа лаззат бурдам. Муддатхо буд чунин сухбати бепардаро аз Точикистон нашунида будам. Хисси ранчидагй дар садои Турачонзода мавч мезад ва у беибо ва ошкоро он хисро баён мекард. Нуктаи тамасхуромези кашангеро ба миён оварду гуфт: «Шояд тачрубаи моро метавон ба китоби Рекурдхои Гиннес ворид кард, ки як муъовини нахуствазир дар тули чахор соли кор муваффак нашуда лоакал як бор бо раисичумхурй дидори рубару дошта бошад.» Сухбати хусусиаш бо Рахмон дар паи эъломи истеъфоашро накл кард ва ин ки чаро аз пазируфтани симмати сафорати Покистон сар боз зад ва чи гуна ба унвони яке аз хашт намояндаи раисичумхурй бо як занги телефуни Рахмон вориди Мачлиси Миллй шуд. Ин барнома метавонад бахше аз зиндагии яке аз печидатарин шахсиятхои Точикистонро ба хубй равшан кунад.Мантики каломи Турачонзода шигифтангез аст. Бо ин ки ман бо хамаи суханони у мувофик нестам, аммо мункири мантики каломаш низ нестам. Озурдагии бисёре аз мардум аз Турачонзода канора гирифтани у аз фаъъолияти ошкори сиёсй ва хомушии уст. Аммо вай дар ин гуфтугу ба таври талвехй тавзех медихад, ки чаро сукут кардааст. Хар каломи у дашнаи сахмгине алайхи давлати худкома аст.
Мо дар торнигористони точикй сари хичоби зан бахсхои доманадору кашолаи зиёде доштем. Аммо дидгохи Турачонзода бароям писандидатар аз хар дидгохи дигаре дар ин бора буд. Дар айни ин ки у сари мухаччаб будани занон исроре намекард, мавзеъи аблахонаи макомоти давлат дар заминаи хичобситезиро низ ба тамасхур кашид. Ва рост хам мегуфт. Дарки давлатдорон аз вожаи «дунявй»-ро ба чолиш мекашид, ки «оё дунявй бояд ба маънои зиддидинй бошад ё гайридинй»? Таклиди куркурона аз Туркияи ототуркиро мазох мекард. Туркияи азхудбезору худкехтарбин. Ва ин дакикан лубби каломи Як Дарвеш дар тули бахсхои хичоб буд, ки озодии интихоби либос бояд бо пушандаи он бошад ва агар зане мехохад хичоб дошта бошад, чилавгирй аз он хилофи шуъури башарист. Ва хамин тавр воруна, агар зане бихохад хичоб надошта бошад, боз хам чилавгирй аз он нафси шуъури башариро инкор мекунад.
Арзёбии Турачонзода аз Хизб-ут-тахриру салафияву вахобияву –ияхои дигари Саъудй такондиханда буд. У истифодаи абзории Гарб аз ин фиркахоро ба сарохат тавзех дод. Ба вижа таъкиди у руи равияи чадиди ин гуруххо (мухолифат ва мубориза бо Эрони шиъа) мавзуъро равшантар мекард. Нуфузи ин гуруххо дар Точикистон дар паи 11 септомбри 2001 мавзеъи Турачонзодаро устувортар чилва медихад. Макарри Хизб-ут-тахрир дар Ландан ва химояти Гарб аз гурухе, ки зохиран бо манофеъи Гарб мунофот дорад, маънй пайдо мекунад. Тавзеъи наворхову китобхои ройгони назарияпардозони салафия дар Точикистон, мухориба бо ойинхои мардумй, аз чумла Навруз, нафрини Эрон тавассути мусалмонхои нав ва кофар хондани эрониён... хама як занчираи пайвастаеро шакл медиханд. Турачонзода таъаччуб мекунад, ки ин хама маблаг барои таблиг аз кучо меояд. Дар холе ки Точикистон кодир нест китобе дархури таваччух мунташир кунад, ин хама китоби ройгон ба чй хисобе чоп мешавад? Ва посух хам медихад. Ба сардамдорони пулдори ин гуруххо дар Арабистону Гарб ишора мекунад. Мегуяд, зохиран ин гуруххо ахиран аз хочагонашон дастур гирифтаанд, ки алайхи Эрон биситезанд. Ва ин дастур бо замони суъуд ё боло рафтани макоми Эрон дар чахон мусодиф мешавад, ки Арабистони Саъудиро ба шиддат нигарон кардааст. Дар натича, чавонони бесаводе, ки худ ирки эронй доранд, имруза бо хамкавмони шиъаи худ (аз чумла исмоъилиёни Точикистон) сари ситез доранд. Хадафи Гарб аз химоят аз ин чараёнхо эчоди ихтилоф ва рахна андохтан миёни мусалмонон аст, дар холе ки хадафи Арабистон густариши доманаи нуфузи мазхаби иртичоъии худаш ва танг кардани чойгохи Эрон аст. Дар ин миён чавонакхои точик чизе беш аз абзори мавриди истифодаи хар ду нестанд.
Давлати худкома хам аз сари нафахмию бесаводии сиёсию мазхабй ба гуруххои тундрави саъудй ичозаи чавлон заданро додааст ва хатареро дар салафияи Арабистон намебинад. Чун ба заъми давлат, фаъъолияти салафия нуфузи Хизби Нахзати Исломиро кохиш хохад дод. Дар холе ки ХНИТ миёнаравтарин ва маданитарин гурухи исломии мавчуд дар Точикистон аст ва канор рондани он чавононро ба огуши иртичоъ ва тундравй парт хохад кард.
No comments:
Post a Comment